Οι 9.846 μεγαλοοφειλέτες χρωστάνε 85,34 δισ. ευρώ και φυσικά δεν πληρώνουν, ενώ αποφεύγουν τις κατασχέσεις καταθέσεων και τους πλειστηριασμούς ακινήτων

Νέα αύξηση των οφειλετών της εφορίας αλλά και των συνολικών ληξιπρόθεσμων οφειλών των φορολογουμένων καταγράφηκε τον περασμένο Ιούλιο, με τα χρέη να σκαρφαλώνουν σε επίπεδα ρεκόρ.

Η άρνηση της κυβέρνησης να αποδεχθεί τα αιτήματα των παραγωγικών φορέων και να προβεί σε νέα ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων χρεών προς την εφορία, οδηγεί στο απόλυτο αδιέξοδο.

Η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, αποκαλύπτει πως το σύνολο των χρεών των φορολογουμένων προς το δημόσιο στο τέλος του περασμένου Ιουλίου εκτοξεύτηκε σε 111,83 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 4,56 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το τέλος Ιουλίου του 2024.

Επίσης, οι οφειλέτες κατά την ίδια σύγκριση αυξήθηκαν κατά 172.263 και ανήλθαν σε 4.001.794 φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις.

Έκρηξη χρεών

Η διαρκής αύξηση των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το δημόσιο αποδίδεται στην οικονομική αδυναμία νοικοκυριών και επιχειρήσεων να ανταπεξέλθουν στην πληρωμή των φόρων, που τους βεβαιώνονται αλλά και στην επιμονή του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να μην προχωρεί σε νέα ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων χρεών σε περισσότερες των 24 δόσεων που προβλέπει η ισχύουσα πάγια ρύθμιση.

Στο πλαίσιο αυτό, παρατηρείται ότι εντός ρυθμίσεων, στο τέλος του περασμένου Ιουλίου βρίσκονταν χρέη μόλις 3,3 δισ. ευρώ ή το 3% του συνόλου.

Το υψηλότερο ποσοστό των συνολικών ρυθμισμένων οφειλών (16%) εντοπίζεται σε οφειλές από 500 έως 10.000 ευρώ, ενώ εντός αυτού του εύρους το ποσοστό των ρυθμισμένων οφειλών αγγίζει το 18,62% για ποσά από 2.000 έως 3.000 ευρώ.

Οι μεγάλοι δεν πληρώνουν

Η έκθεση Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή αποκαλύπτει πως οι οφειλέτες του Δημοσίου, με χρέος ύψους άνω του 1 εκατ. ευρώ έκαστος, ο αριθμός τους αυξάνεται.

Ειδικότερα, 9.846 οφειλέτες (φυσικά και νομικά πρόσωπα), έχουν οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ έκαστος και συνολικά οφείλουν το ποσό των 85,34 δισ. ευρώ.

Μάλιστα ο αριθμός τους αυξήθηκε κατά 459 ΑΦΜ σε σχέση με τον Ιούλιο του 2024 και το χρέος τους αυξήθηκε κατά 2,76 δισ. ευρώ.

Αξιοσημείωτο είναι πως ο μέσος όρος της οφειλής τους ανέρχεται σε 8,58 εκατ. ευρώ ανά ΑΦΜ που σημαίνει ότι δύσκολα θα εισπραχθούν ποτέ. Ακόμη από την έκθεση του ΓΠΚΒ προκύπτει ότι:

• Το 96,5% του συνόλου των οφειλών αφορούν ποσά άνω των 10.000 ευρώ.
• Το 90,38% των οφειλετών, δηλαδή 3.616.881 φυσικά και νομικά πρόσωπα, χρωστούν ποσά ληξιπρόθεσμων οφειλών έως 10.000 ευρώ, το συνολικό ποσό των οποίων ανέρχεται μόλις σε 3,88 δισ. ευρώ και αντιστοιχεί μόλις στο 3,47% των συνολικών οφειλών.
• Οι οφειλές των φυσικών προσώπων αποτελούν το 38,2% του συνόλου, αγγίζοντας τα 42,7 δισ. ευρώ, ενώ οι οφειλές των νομικών προσώπων διαμορφώνονται στα 69,1 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 61,8% του συνόλου.
• Στα μικρά ποσά οφειλών το σύνολο σχεδόν του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου προέρχεται από τα φυσικά πρόσωπα. Ενδεικτικό είναι ότι το 98% των οφειλών κάτω των 50 ευρώ και το 87,6% των οφειλών κάτω των 10.000 ευρώ πηγάζει από τα φυσικά πρόσωπα.
• Το πλήθος των φυσικών προσώπων που οφείλουν λιγότερα από 50 ευρώ αντιστοιχεί στο 95,9% των οφειλετών αυτής της κατηγορίας οφειλής, ενώ για οφειλές μικρότερες των 10.000 ευρώ το πλήθος των φυσικών προσώπων διαμορφώθηκε στο τέλος του Ιουλίου του 2025 στα 3.197.097 άτομα, αποτελώντας το 88,4% του συνόλου των οφειλετών με χρέη μέχρι 10.000 ευρώ.
• Το πλήθος των νομικών προσώπων που οφείλουν πάνω από 1 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε στα 6.151, αποτελώντας το 61,84% του πλήθους των οφειλετών με χρέη πάνω από 1 εκατ. ευρώ.
• Το 61% των μη ανεπίδεκτων είσπραξης οφειλών ύψους 85,47 δισ. ευρώ, δηλαδή τα 52,12 δισ. ευρώ, πηγάζουν από φορολογικές οφειλές. Το υπόλοιπο ποσό προέρχεται από άλλες κατηγορίες, οι οποίες παρουσιάζουν χαμηλό ποσοστό είσπραξης, όπως πρόστιμα (φορολογικά και μη φορολογικά) τα οποία αποτελούν το 28,57%, καθώς αγγίζουν τα 24,41 δισ. ευρώ και μη φορολογικές οφειλές (δάνεια, δικαστικά έξοδα, καταλογισμοί κτλ.), οι οποίες αποτελούν το 10,45% που αντιστοιχεί σε 8,92 δισ. ευρώ.
• Το σύνολο σχεδόν των εισπράξεων από τα ληξιπρόθεσμα προέρχεται από μόλις το 31,95% των εισπράξιμων χρεών.
• Το μεγαλύτερο ποσοστό (47,73%) αφορά τον ΦΠΑ, καθώς οι οφειλές αγγίζουν τα 24,88 δισ. ευρώ. Ακολουθεί ο φόρος εισοδήματος με ποσοστό 41,70%, ενώ οι φόροι στην περιουσία ανέρχονται στο 5,36% αφού περιλαμβάνουν οφειλές ύψους μόλις 2,79 δισ. ευρώ.
• Οφειλές ύψους  26,35 δισ. ευρώ έχουν χαρακτηριστεί «ανεπίδεκτα είσπραξης», καθώς η ΑΑΔΕ δεν έχει βρει περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη και των συνυπόχρεων προσώπων.

Στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης φαίνεται πως βρίσκεται ένα νέο πλαίσιο ρυθμίσεων για τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς τον ΕΦΚΑ προκειμένου να δώσει ουσιαστική ανάσα σε εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.

Όπως αναφέρει η εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ το βασικό μέτρο που εξετάζεται είναι η επέκταση των δόσεων σημερινών πάγιων ρυθμίσεων (24 και 48) σε 48 και 72 δόσεις, ενώ στο τραπέζι βρίσκεται και η επανενεργοποίηση των 120 δόσεων για όσους είχαν ενταχθεί σε προηγούμενες ρυθμίσεις αλλά δεν κατάφεραν να τις τηρήσουν. Για την επανένταξη  θα απαιτείται προκαταβολή τριών δόσεων.

Το νέο πλαίσιο

Το νέο πλαίσιο που εξετάζεται να προβλέπει τα εξής:

• Εως 120 δόσεις για χρέη έως 10.000 ευρώ.
• Εως 72 δόσεις για οφειλές από 10.000 έως 15.000 ευρώ.

Θα προβλέπεται ως βασική προϋπόθεση η εφάπαξ καταβολή του 10% των χαμένων δόσεων, προκειμένου να ενεργοποιηθεί εκ νέου το δικαίωμα ρύθμισης.

Έρευνα ΒΕA

Την ανάγκη για πιο γενναίες παρεμβάσεις επιβεβαιώνουν και στοιχεία από την έρευνα του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας, όπου καταγράφεται ότι οκτώ στις δέκα μικρομεσαίες επιχειρήσεις αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τις οφειλές τους. Επιπλέον, έξι στις δέκα έχουν αναγκαστεί να αυξήσουν τις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών τον τελευταίο χρόνο, γεγονός που πιέζει και τους καταναλωτές. Η κατάσταση  αυτή ενισχύει την ανάγκη για ουσιαστικές και βιώσιμες ρυθμίσεις. Την ίδια ώρα αναμένεται μέσα στο φθινόπωρο να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την ένταξη ιδιωτικών εταιρειών στην αποπληρωμή των οφειλών προς τον Ε-ΕΦΚΑ. Ειδικότερα, οι ιδιωτικές εταιρείες θα στηρίξουν την ενίσχυση της εισπραξιμότητας των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών, οι οποίες αγγίζουν τα 50 δισ. ευρώ. Το νέο σχήμα θα προβλέπει τη σύμπραξη με ιδιώτες συμβούλους ή κοινοπραξίες εταιρειών, που θα έχουν ρόλο υποστηρικτικό προς τον ΕΦΚΑ και το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), με αρμοδιότητα πρόταση στοχευμένων, εξατομικευμένων ρυθμίσεων χρεών ανάλογα με το προφίλ του οφειλέτη.

Τονίζεται πως περιορισμένη έκταση καταγράφει η ρύθμιση οφειλών για ασφαλισμένους (ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες), οι οποίοι, παρότι έχουν μικρές οφειλές έως 30.000 ευρώ, δεν μπορούν να κάνουν χρήση της ευεργετικής ρύθμισης, μέσω της οποίας οι δόσεις των χρεών πληρώνονται από τη σύνταξη. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη ρύθμιση του ΕΦΚΑ έχουν υποβληθεί περίπου 7.700 αιτήσεις, εκ των οποίων 4.157 εγκρίθηκαν, 1.960 βρίσκονται σε εκκρεμότητα και 1.600 απορρίφθηκαν.

Μεγάλο εμπόδιο στην όλη διαδικασία συνιστά η διασταύρωση των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη με τις τράπεζες, καθώς η σχετική διάταξη για τις καταθέσεις του ασφαλισμένου ορίζει ρητά πως δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 12.000 ευρώ. Την υποβολή των αιτήσεων δυσχεραίνει και η άρση του τραπεζικού απορρήτου.

Προϋποθέσεις

Για την υπαγωγή στη ρύθμιση ο ασφαλισμένος πρέπει να πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Οι οφειλές να μην υπερβαίνουν τα 30.000 ευρώ και ειδικά προς τον π. ΟΓΑ τα 10.000 ευρώ. Το τμήμα των οφειλών πάνω από αυτά τα όρια μπορεί να εξοφληθεί εφάπαξ για να ενταχθεί στη ρύθμιση.
• Να έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του ή, εφόσον έχει χρόνο ασφάλισης (πραγματικό, πλασματικό, προαιρετικής ασφάλισης) τουλάχιστον 40 ετών, το 62ο έτος της ηλικίας του.
• Να έχει εξοφλήσει τις εισφορές που αντιστοιχούν σε χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον 20 ετών ή 6.000 ημερών ασφάλισης, ανεξάρτητα από τον πρώην φορέα απονομής της σύνταξης, και οι τραπεζικές καταθέσεις του να μην ξεπερνούν το ποσό των 12.000 ευρώ γενικά ή το ποσό των 6.000 ευρώ, αν είναι οφειλέτης αποκλειστικά προς τον π. ΟΓΑ.

Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, ο ΕΦΚΑ προχωρεί στη διαδικασία της ρύθμισης και ακολούθως στην έκδοση της σύνταξης, μέρος της οποίας αποπληρώνει τις δόσεις.

Αμνηστία σε μεγαλοοφειλέτες της εφορίας, που χρωστάνε πάνω από 97 δισ. ευρώ, παρέχεται με διάταξη που εντάχθηκε στον τελευταίο νόμο για την ενίσχυση της Κεφαλαιαγοράς.

Οι συγκεκριμένοι μεγαλοοφειλέτες γλιτώνουν την άσκηση των ποινικών διώξεων που μπορούσε να ζητήσει η ΑΑΔΕ, ακόμη και αν είχαν ρυθμίσει τα χρέη τους, προκειμένου να διασφαλιστούν τα συμφέροντα του Δημοσίου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, πρόκειται για 57.531 οφειλέτες οι οποίοι χρωστάνε ποσά άνω των 100.000 ευρώ έκαστος και συνολικά οφείλουν το ποσό των 97,059 δισ. ευρώ.

Σημειώνεται πως το σύνολο των ληξιπρόθεσμων χρεών προς την εφορία είναι 110,6 δισ. ευρώ και οι μεγαλοοφειλέτες χρωστάνε το 88% και το υπόλοιπο ποσό των 13,5 δισ. ευρώ, το οφείλουν περίπου 3.800.000 φορολογούμενοι.

Τι άλλαξε με τον νέο νόμο

Σύμφωνα με την εγκύκλιο της ΑΑΔΕ, που κοινοποιεί τις διατάξεις του νόμου 5193/2025, παύουν οι ποινικές διώξεις εναντίον οφειλετών που έχουν χρέη άνω των 100.000 ευρώ προς το δημόσιο, εφόσον τα υπαγάγουν σε ρύθμιση.

Ειδικότερα, σε περίπτωση- υπαγωγής σε ρύθμιση καταβολής χρηματικών οφειλών άνω των 100.000 ευρώ, σύμφωνα με διάταξη νόμου ή με δικαστική απόφαση ή με απόφαση διοικητικού οργάνου ή – αναστολής είσπραξης οφειλών, η ποινική δίωξη αναστέλλεται για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η ρύθμιση ή ισχύει η αναστολή είσπραξης, και σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης το αξιόποινο εξαλείφεται.

Για τους ίδιους λόγους αναβάλλεται η εκτέλεση της καταγνωσθείσας ποινής ή διακόπτεται η εκτέλεση αυτής που άρχισε, η οποία εξαλείφεται σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης.

Επίσης, αν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές υπαχθούν σε οποιαδήποτε ρύθμιση καταβολής οφειλών πριν από την παρέλευση του χρονικού διαστήματος των 4 μηνών και για όσο χρονικό διάστημα ισχύει αυτή, δεν υποβάλλεται αίτηση για άσκηση ποινικής δίωξης προς τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών.

Ωστόσο, αν παρέλθει το χρονικό διάστημα των 4 μηνών και δεν έχει υποβληθεί αίτηση προς τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών, τα αρμόδια όργανα δεν υποβάλλουν την αίτηση προς τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών.

Αν έχει ήδη υποβληθεί αίτηση προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών και δεν έχει ασκηθεί ποινική δίωξη, τα αρμόδια όργανα ενημερώνουν σχετικώς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών, ενώ αν έχει ήδη ασκηθεί ποινική δίωξη, τότε αυτή παύει με απόφαση του δικαστηρίου.

Βέβαια, σε περίπτωση που ο οφειλέτης απωλέσει τη ρύθμιση, η Εφορία ενημερώνει αμελλητί τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών, υποβάλλοντας τον επικαιροποιημένο κατά το καταβληθέν μέρος οφειλών πίνακα χρεών.

Πάντως, όσο διαρκεί η ρύθμιση καταβολής των οφειλών ή η αναστολή είσπραξης των οφειλών, αναστέλλεται η παραγραφή του ποινικού αδικήματος, κατά παρέκκλιση του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα (και δεν συμπληρώνεται αυτή πριν από την πάροδο ενός (1) έτους από τη λήξη της αναστολής. Επιπλέον, αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής, που επιβλήθηκε, ή, εφόσον άρχισε η εκτέλεσή της, διακόπτεται.

Οι εισπρακτικές εταιρείες που θα προσληφθούν δεν θα ασχολούνται με τη διαδικασία είσπραξης και τις κατασχέσεις εναντίον των οφειλετών

Σε ιδιώτες «κυνηγούς κεφαλών» καταφεύγει για πρώτη φορά ο ΕΦΚΑ για να διεκδικήσει την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς τα ασφαλιστικά ταμεία που λιμνάζουν και έχουν ξεπεράσει τα 49 δισ. ευρώ.

Αυτό αποκάλυψε το πολυνομοσχέδιο για την «Ενίσχυση της Κεφαλαιαγοράς και άλλες διατάξεις» που κατατέθηκε στη Βουλή, ένα άρθρο του οποίου προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, καθώς ορίζει ότι το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (ΚΕΑΟ) θα υιοθετήσει τις πρακτικές των τραπεζών, για την άσκηση πιέσεων στους οφειλέτες, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους.

Λόγω των αντιδράσεων, αναγκάστηκε η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, να εκδώσει ανακοίνωση στην οποία υποστηρίζει, μεταξύ άλλων ότι αυτό γίνεται για το καλό του ΕΦΚΑ και πως με τα έσοδα που θα εισπραχθούν, θα δοθούν επιδόματα στους συνταξιούχους του Φορέα.

Συγκεκριμένα, με το άρθρο 215 του νομοσχεδίου δίνεται η δυνατότητα στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.), μετά από απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου και εισήγηση του Συντονιστή του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (Κ.Ε.Α.Ο.), «να αναθέτει υπηρεσίες σχετικά με τη διαχείριση των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών, το μητρώο οφειλετών, τον σχεδιασμό και την εκτέλεση δράσεων που άπτονται των σκοπών του Κ.Ε.Α.Ο. σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου».

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, στόχος της ρύθμισης είναι σε περιπτώσεις που απαιτείται εξειδικευμένη τεχνογνωσία και εμπειρία, να παρέχεται η δυνατότητα στον φορέα, όταν παρίσταται προς τούτο ανάγκη, να αναθέτει σε τρίτους τις ανωτέρω υπηρεσίες, στις οποίες δεν περιλαμβάνεται η είσπραξη των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών καθώς και η λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.

Επίσης, στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται πως, «με την ανάθεση υπηρεσιών εκτιμάται ότι θα βελτιστοποιηθούν οι διαδικασίες διαχείρισης των οφειλόμενων ασφαλιστικών οφειλών και συνακόλουθα θα αυξηθεί η εισπραξιμότητα των 275 οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, θωρακίζοντας με τον τρόπο αυτό τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος».

Διευκρινίζεται έτσι πως, οι εισπρακτικές εταιρείες που θα προσληφθούν, δεν θα ασχολούνται με τη διαδικασία είσπραξης και τις κατασχέσεις εναντίον των οφειλετών.

Ωστόσο θα έχουν ενεργή συμμετοχή στη διαδικασία εύρεσης και «ενόχλησης» των οφειλετών που δεν ρυθμίζουν τα χρέη τους, καθώς επίσης και:

• Στη διαχείριση των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών,
  
• Στην είσοδο του μητρώου των οφειλετών.
  
• Στον σχεδιασμό και την εκτέλεση δράσεων.

Όπως προκύπτει δηλαδή, θα ασχολούνται με τα πάντα (διαχείριση οφειλών, στοχοποίηση οφειλετών, υποβολή εισηγήσεων) πλην των κατασχέσεων.

Ένα πρόβλημα που ταλαιπώρησε και εξακολουθεί να προκαλεί πονοκεφάλους σε χιλιάδες δανειολήπτες που θέλησαν να ρυθμίσουν το χρέους τους με τον νόμο Κατσέλη λύνεται από τη Δικαιοσύνη υπέρ των δανειοληπτών, καθώς κρίνεται ότι και τα χρέη προς τον ΕΦΚΑ πρέπει να περιλαμβάνονται στην περίμετρο των οφειλών που ρυθμίζονται με τον νόμο Κατσέλη.

Στις περιπτώσεις όπου δανειολήπτες έφθαναν σε ευνοϊκές δικαστικές αποφάσεις για την προστασία της πρώτης κατοικίας τους και τη ρύθμιση των οφειλών τους με τον νόμο Κατσέλη, ο ΕΦΚΑ αποτελούσε ένα σταθερό εμπόδιο, προσφεύγοντας εναντίον της υπαγωγής των ασφαλιστικών χρεών στη ρύθμιση με τον νόμο Κατσέλη.

Μάλιστα, ο ΕΦΚΑ, λόγω της «γραμμής» που έχουν οι φορείς του Δημοσίου να εξαντλούν τα δικαστικά μέσα, προσπαθούσε να μπλοκάρει τις ρυθμίσεις με τον νόμο Κατσέλη σε όλους τους βαθμούς της Δικαιοσύνης, φθάνοντας ως τον Άρειο Πάγο. Όπως αναφέρει η δικηγόρος, Κωνσταντίνα Λεκκάκου, πελάτης της δικαιώθηκε πρόσφατα με τελεσίδικη απόφαση του Αρείου Πάγου, που έκρινε ότι και τα χρέη προς τον ΕΦΚΑ πρέπει να υπάγονται σε ρύθμιση με τον νόμο Κατσέλη.

Μάλιστα, ο ΕΦΚΑ, λόγω της «γραμμής» που έχουν οι φορείς του Δημοσίου να εξαντλούν τα δικαστικά μέσα, προσπαθούσε να μπλοκάρει τις ρυθμίσεις με τον νόμο Κατσέλη σε όλους τους βαθμούς της Δικαιοσύνης, φθάνοντας ως τον Άρειο Πάγο. Όπως αναφέρει η δικηγόρος, Κωνσταντίνα Λεκκάκου, πελάτης της δικαιώθηκε πρόσφατα με τελεσίδικη απόφαση του Αρείου Πάγου, που έκρινε ότι και τα χρέη προς τον ΕΦΚΑ πρέπει να υπάγονται σε ρύθμιση με τον νόμο Κατσέλη.

Δικαιώθηκε τρεις φορές

Όπως αναφέρει, σε αυτή την περίπτωση ο οφειλέτης χρειάσθηκε να δικαιωθεί τρεις φορές στα δικαστήρια απέναντι στο Δημόσιο, δηλαδή στον ΕΦΚΑ. Ειδικότερα,

• Οι περισσότεροι οφειλέτες, εκτός από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές που προέκυψαν, μετά από δανειακές συμβάσεις, τις οποίες είχαν υπογράψει κατά το παρελθόν με τις τράπεζες, παράλληλα αντιμετωπίζουν αντίστοιχες με το Δημόσιο και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης. Λόγω δε της οικονομικής κρίσης και με σκοπό την προστασία της πρώτης τους κατοικίας, πολλοί δανειολήπτες, μη μπορώντας πλέον να καταβάλλουν τις απαιτούμενες μηνιαίες δόσεις και φόρους, υπέβαλαν την αίτησή τους στον Ν.3869/2010, προκειμένου να ρυθμίσουν δικαστικώς.
• Αντίστοιχη περίπτωση αποτελεί ανδρόγυνο οφειλετών - εντολέων του Δικηγορικού Οίκου «Lekkakou & Associates - Law Firm», το οποίο υπέβαλε αίτηση στον «Νόμο Κατσέλη», καθώς το ετήσιο εισόδημα αμφότερων, δεν μπορούσε να «καλύψει» την αποπληρωμή των μηνιαίων δόσεων, απέναντι στις τράπεζες, αλλά και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης.
• Το Δικαστήριο, κατόπιν της συζητήσεως που διεξήχθη 3 χρόνια αργότερα από την αίτηση, δέχτηκε το σύνολο των ισχυρισμών του δικηγορικού μας οίκου και εξέδωσε δεκτή απόφαση, όπου όριζε μηδενική καταβολή δόσεων για το χρονικό διάστημα που είχε παρέλθει από το 2015, προστατεύοντας την πρώτη κατοικία του ζεύγους και ρυθμίζοντας παράλληλα δόση για κάθε οφειλέτη, από το 2019 και μετά, το ποσό των 90,66€ πλέον τόκου, συμπεριλαμβάνοντας και τις οφειλές του συζύγου προς τον ΕΦΚΑ.
• Παρά τη δεκτή απόφαση, ο κοινωνικός φορέας ασφάλισης άσκησε έφεση κατά αυτής, με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ωστόσο, να μη συμμετέχουν. Εν τέλει, οι ενστάσεις του ΕΦΚΑ, ο οποίος θεωρούσε, πως δεν προβλέπεται να ενταχθούν οι οφειλές προς τα δημόσια ταμεία στον Νόμο, καθώς υποστήριζε, ότι δεν ήταν βεβαιωμένες οι ασφαλιστικές εισφορές του δανειολήπτη και δεν είναι εξακριβωμένο, το αν έφερε ο οφειλέτης την εμπορική ιδιότητα κατά το διάστημα εκείνο, δεν έγιναν δεκτές. Η έφεση απορρίφθηκε με απόφαση που εκδόθηκε το 2020 και επικαιροποίησε την αρχική, δικαιώνοντας εκ νέου τους οφειλέτες.
• Ο ΕΦΚΑ, ακόμη και μετά την απόρριψη της εφέσεώς του, επανήλθε, ασκώντας και αίτηση αναιρέσεως, ως συνηθίζει το Δημόσιο να εξαντλεί όλους τους βαθμούς δικαιοδοσίας. Για τρίτη φορά, οι οφειλέτες δικαιώθηκαν, αυτή τη φορά οριστικά και αμετάκλητα, με τελεσίδικη απόφαση του Αρείου Πάγου, η οποία δημοσιεύτηκε πριν λίγους μήνες, με το ανώτατο δικαστήριο να συμφωνεί και αυτό με το επιχείρημά μας, ότι είναι δηλαδή συνταγματικά επιβεβλημένη η ένταξη των οφειλών προς τα δημόσια ταμεία στον Ν.3869/2010, σύμφωνα και με την τροποποίηση αυτού, από τον Ν.4336/2015, πέρα σαφώς από κοινωνικά και οικονομικά επιβεβλημένη και αναγκαία, λόγω της κρίσης που έπληξε τη χώρα μας.
• Συμπερασματικά, τα δικαστήρια δέχτηκαν τα επιχειρήματά μας και την προσκομιζόμενη από εμάς σχετική νομολογία, προς αντίκρουση των ενστάσεων του ΕΦΚΑ, με τους δανειολήπτες να συνεχίζουν να καταβάλλουν τη μηνιαία δόση, που όρισε το 2019 η δεκτή απόφαση ένταξής τους στον σχετικό Νόμο.

Διευθέτηση μέχρι και σε 100 δόσεις των οφειλών των επιχειρήσεων στον Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), εισηγούνται προς την Κυβέρνηση παράγοντες της αγοράς.

Όπως επισημαίνουν, μετά την νομοθετική παρέμβαση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας που θα επιτρέψει την αναβίωση των ρυθμίσεων 72, 100 και 120 δόσεων, επιβάλλεται να υιοθετηθεί και μια «γενναία» ρύθμιση για τα χρέη των επαγγελματιών προς τα ασφαλιστικά ταμεία.

Η εν λόγω πρόταση έρχεται από το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθήνας, το οποίο επισημαίνει πως αυτή τη στιγμή υπάρχουν ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές οφειλές (προς τον ΕΦΚΑ) οι οποίες ανέρχονται σε 47,5 δισ. ευρώ.

«Να υιοθετηθούν προσωποποιημένες ρυθμίσεις με αποπληρωμή έως 100 δόσεις»

Και εκτιμά πως «είναι προς το συμφέρον, τόσο της εθνικής οικονομίας, όσο και των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, να δοθεί η δυνατότητα να ρυθμιστούν οι οφειλές και να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να αποπληρώσουν σε πάγιες ρυθμίσεις, έως 100 δόσεις, αναλόγως με το προφίλ του κάθε οφειλέτη, όπως γίνεται και στην περίπτωση του εξωδικαστικού».

Το Β.Ε.Α. τονίζει πως η θέση του, βασίζεται στο σχέδιο νόμου που έχει κατατεθεί στη Βουλή, από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, όπου προβλέπεται ότι: οι οφειλέτες που έχασαν την ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων φορολογικών οφειλών τους, μπορούν να υποβάλλουν αίτηση και να αναβιώσουν την πάγια ρύθμιση των 24-48 δόσεων, τις ειδικές ρυθμίσεις της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης (72 δόσεις), καθώς και τις ρυθμίσεις των 100 και 120 δόσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, με αυτό τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα να αναβιώσουν περίπου 230.000 ρυθμίσεις, εφόσον οι οφειλέτες αποπληρώσουν εφάπαξ το σύνολο των εκπρόθεσμων δόσεων μέχρι τις 31 Μαΐου.

Τι προβλέπει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας

Συγκεκριμένα, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας μέσα από διατάξεις του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου για την αναμόρφωση του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, παρέχει τη δυνατότητα αναβίωσης ρυθμίσεων με την αποπληρωμή των εκπρόθεσμων δόσεων, όσες και αν είναι αυτές. Υιοθετούνται ακόμη διευκολύνσεις για όσους χάνουν ρύθμιση, επειδή δεν εκπλήρωσαν άλλες υποχρεώσεις ή δημιούργησαν νέο ληξιπρόθεσμο χρέος.

Το νομοσχέδιο θα βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση έως τις 8 Απριλίου και περιλαμβάνει πρόσθετες τεχνικές διατάξεις για τους όρους διατήρησης και αναβίωσης ρυθμίσεων οφειλών.

Πιο αναλυτικά, παρέχεται η δυνατότητα αναβίωσης ρυθμίσεων που είχαν πρακτικά χαθεί προς τη φορολογική διοίκηση με την αποπληρωμή των εκπρόθεσμων δόσεων, όσες και αν είναι αυτές, μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου.

Σε περίπτωση που έχει ήδη καταβληθεί μέρος των ανωτέρω δόσεων, τότε οι φορολογούμενοι αρκεί να αποπληρώσουν το υπόλοιπο ποσό προκειμένου να αναβιώσουν τη ρύθμιση.

Προκειμένου να αποφευχθεί η απώλεια των ανωτέρω ρυθμίσεων, η φορολογική διοίκηση θα προβεί κατά προτεραιότητα στην πίστωση στις δόσεις αυτών των ποσών που προέρχονται από επιστροφές φόρων ή από παρακρατήσεις λόγω έκδοσης αποδεικτικού ενημερότητας.

Αξίζει ακόμη να σημειωθεί πως η παραπάνω αναβίωση δεν αφορά ρυθμίσεις που έχουν απωλεσθεί με πράξη του Προϊσταμένου ΔΟΥ.

Υποχώρησε ο δείκτης οικονομικού κλίματος για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, σύμφωνα με μελέτη της ΓΣΕΒΕΕ

Με ελάχιστη ή και μηδενική ρευστότητα είναι 1 στις 2 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις,  ενώ πάνω από το 30% «κουβαλούν» και το βάρος ληξιπρόθεσμων οφειλών προς δημόσιο και ιδιώτες. Αυτή η δυσχερής κατάσταση για τις μικρού βεληνεκούς επιχειρήσεις καταγράφεται στην έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ με τίτλο «εξαμηνιαία αποτύπωση οικονομικού κλίματος στις μικρές επιχειρήσεις – Β’ Εξάμηνο 2023».

Σύμφωνα μ’ αυτή , τα σοβαρά προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις παραμένουν και ενδεχομένως να προκαλέσουν νέα «λουκέτα» στην αγορά. Συγκεκριμένα, 1 στις 2 επιχειρήσεις δήλωσε ότι έχει μηδενικά ρευστά διαθέσιμα (25,5%) ή διαθέσιμα που επαρκούν το πολύ για ένα μήνα (25,1%). Επιπλέον, το ποσοστό των επιχειρήσεων με καθυστερημένες-ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις παραμένει ακόμα ιδιαίτερα υψηλό (30,6%). Για τις επιχειρήσεις αυτές, τα προβλήματα ρευστότητας είναι εντονότερα και, αντιστρόφως, ασθενέστερη η δυνατότητά τους να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και να ξεφύγουν από τον φαύλο κύκλο της υπερχρέωσης.

Ο βραχνάς των χρεών παραμένει σε υψηλά επίπεδα για τις εν λόγω επιχειρήσεις. Ο βαθμός υπερχρέωσης των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων διαφοροποιείται ανάλογα με τον κλάδο και το μέγεθός τους. Οι επιχειρήσεις εστίασης φαίνεται πως αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα υπερχρέωσης, καθώς το 14,7% αυτών έχει τρεις ή και περισσότερες ληξιπρόθεσμες οφειλές. Το ίδιο ισχύει για τις επιχειρήσεις χωρίς προσωπικό (13,2%) και τις επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών έως 50.000 € (15,5%).

Επίσης οι επιπτώσεις από το πληθωριστικό κύμα των τελευταίων 2 περίπου ετών, είναι εμφανείς στην αύξηση του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων, το οποίο με βάση τα ευρήματα της έρευνας έχει αυξηθεί μεσοσταθμικά κατά 35%.

Παράλληλα ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, μετά τη σημαντική ενίσχυση που κατέγραψε το δεύτερο εξάμηνο του 2022 (69,5 μονάδες) και την ήπια υποχώρηση το πρώτο εξάμηνο του 2023 (66,7 μονάδες), υποχώρησε σημαντικά το δεύτερο εξάμηνο του 2023 στις 63,9 μονάδες. Το στοιχείο αυτό σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα ευρήματα της έρευνας υποδηλώνει ότι η κατάσταση των επιχειρήσεων μετά την άνοδο και σταθεροποίηση που παρουσίασε τα προηγούμενα τρία εξάμηνα, τείνει προς υποχώρηση, μάλλον λόγω των αβεβαιοτήτων που συνεχίζουν να υφίστανται και οι οποίες τροφοδοτούνται τόσο από το ρευστό οικονομικό περιβάλλον, όσο και από εφαρμοζόμενες πολιτικές που εντείνουν την ανασφάλεια των επιχειρήσεων, όπως, για παράδειγμα, ο νέος τρόπος τεκμαρτής φορολόγησης των ατομικών επιχειρήσεων.

Επιπτώσεις νέου τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης των ατομικών επιχειρήσεων  

Αναφορικά με το ποιες πιστεύουν οι επιχειρήσεις ότι θα είναι οι επιπτώσεις από την εφαρμογή του νέου τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης των ατομικών επιχειρήσεων:

•  6 στις 10 επιχειρήσεις (61%) θεωρούν ότι ο νέος τεκμαρτός τρόπος φορολόγησης των ατομικών επιχειρήσεων θα οδηγήσει σε νέα λουκέτα.
• 
  Πάνω από 1 στις 4 επιχειρήσεις (27,1%) θεωρεί ότι θα αυξηθεί η φοροδιαφυγή. Δηλαδή, θα έχει το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό για το οποίο σε γενικές γραμμές υιοθετήθηκε η συγκεκριμένη ρύθμιση. Από την άλλη μεριά, μόλις το 7,7% θεωρεί ότι θα μειωθεί η φοροδιαφυγή, ενώ το 5,1% θεωρεί ότι δεν θα επιφέρει καμία αλλαγή στη φορολογική συμπεριφορά των επιχειρήσεων.
• 
  Το 17,2% θεωρεί ότι θα οδηγήσει σε αλλαγή της εταιρικής μορφής των επιχειρήσεων (από ατομικές σε εταιρείες).
• 
  Τέλος, μόλις το 3,9% θεώρει ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση δεν θα έχει καμία αρνητική επίπτωση για τις επιχειρήσεις

Υπάρχουν και θετικά

Στα θετικά ευρήματα συμπεριλαμβάνονται τα αποτελέσματα χρήσης των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων για το 2023, όπου περίπου 6 στις 10 επιχειρήσεις (57,3%) δήλωσε ότι είχε κέρδη, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με το 2022 (51%). Υψηλό είναι, επίσης, και το ποσοστό των επιχειρήσεων που πραγματοποίησε επενδύσεις το δεύτερο εξάμηνο του 2023 (37,2%).

Τι προβλέπει η ΚΥΑ για το Μητρώο Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους που θα φακελώσει τις οφειλές όλων των Ελλήνων.

Το φακέλωμα όλων των Ελλήνων που χρωστάνε είτε σε τράπεζες, είτε στην εφορία, είτε στον ΕΦΚΑ είτε σε εταιρείες ενέργειας ή σε όλους τους φορείς μαζί αυτούς, θα διενεργεί ειδική υπηρεσία που συστήνει η κυβέρνηση και θα αποτελεί τον Big Brother των χρεών.

Πρόκειται για το Μητρώο Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους, η συγκρότηση του οποίου προβλέπεται στην κοινή απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου.

Σύμφωνα με την απόφαση, σε πρώτη φάση το Μητρώο θα επικοινωνεί και θα αντλεί στοιχεία σε ανωνυμοποιημένη μορφή από το Δημόσιο (Εφορία), τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, τις Τράπεζες, το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων που τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος, το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα της Ανεξάρτητης Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης και τον ΤΕΙΡΕΣΙΑ.

Σε επόμενη φάση, θα ακολουθήσει η ένταξη πιστωτών του ευρύτερου δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, όπως είναι οι Δήμοι, οι εταιρείες παροχής ενέργειας, ενδεχομένως και ύδρευσης και τηλεφωνίας.

Όλοι οι ανωτέρω φορείς αποκαλούνται πιστωτές και υποχρεούνται εντός έξι (6) μηνών από την πρόσκληση του Γενικού Γραμματέα, να συνδεθούν ηλεκτρονικά με το Μητρώο, ώστε να είναι δυνατή η παροχή των στοιχείων των οφειλετών που τηρούν στα αρχεία τους.

Υποχρεούνται επίσης να παρέχουν πρόσθετα στοιχεία, σε μορφή που δεν επιτρέπει την ταυτοποίηση των υποκειμένων τους, με σκοπό την επεξεργασία τους για την εκπόνηση στατιστικών μελετών και οικονομικών αναλύσεων, σε συνάρτηση και με οικονομικούς δείκτες.

Μετά τη σύνδεση OnLine, το Πληροφοριακό Σύστημα του Μητρώου, θα αντλεί και το ίδιο αυτόματα στοιχεία από τους πιστωτές, για τις οφειλές των πολιτών.

Οι πιστωτές υποχρεούνται να διαβιβάζουν έγκαιρα και με ακρίβεια, τα στοιχεία οφειλών, περιλαμβανομένων των γενικών πληροφοριών, που τηρούνται στα αρχεία τους για τους οφειλέτες τους για το χρονικό διάστημα των τελευταίων δώδεκα (12) μηνών τουλάχιστον. Η παροχή των στοιχείων λαμβάνει χώρα και επικαιροποιείται από τους πιστωτές σε εξαμηνιαία βάση.

Ποια στοιχεία θα φακελώνονται

Σχετικά με τα στοιχεία των οφειλών που θα αντλεί ο Big Brother, η απόφαση διευκρινίζει, ότι ως «οφειλή» ή «οφειλές» νοούνται η πάσης φύσεως οφειλή ή οι πάσης φύσεως οφειλές του οφειλέτη προς τον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα.

Ως «στοιχεία οφειλών» νοούνται οι ανωνυμοποιημένες πληροφορίες για τις οφειλές φυσικών και νομικών προσώπων, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι μη ληξιπρόθεσμες, καθώς και οι εξοφλημένες οφειλές. Στα δεδομένα οφειλών περιλαμβάνονται ιδίως:

• η φύση της οφειλής,
• 
  οι βασικοί όροι της οφειλής, όπως το αρχικό και το τρέχον ύψος της, κατά κεφάλαιο, προσαυξήσεις και πρόστιμα, η διάρκεια αποπληρωμής, το επιτόκιο και οι τυχόν μεταβολές τους,
• 
  οι εμπράγματες και ενοχικές εξασφαλίσεις της οφειλής και η αποτίμησή τους,
• 
  οι καταβολές που πραγματοποιήθηκαν, ο χρόνος των καταβολών και το τρέχον υπόλοιπο της οφειλής,
• 
  οι ρυθμίσεις της οφειλής,
• 
  οι πληροφορίες για την πορεία δικαστικών διενέξεων μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών, μέτρα διοικητικής ή αναγκαστικής εκτέλεσης που λήφθηκαν, καθώς και η πορεία της δικαστικής προσβολής τους.

Οι πληροφορίες για τους οφειλέτες

Ως «γενικές πληροφορίες» για τους οφειλέτες, οι οποίες θα συλλέγονται από τους οφειλέτες νοούνται:

• Για τα φυσικά πρόσωπα: στοιχεία που προσδιορίζουν την ηλικία, τον τόπο κύριας κατοικίας και εργασίας και την επαγγελματική ιδιότητα,
• 
  Για τα νομικά πρόσωπα: στοιχεία που προσδιορίζουν τον κλάδο δραστηριοποίησης, τον τόπο της έδρας του νομικού προσώπου και το μέγεθος του.

Η ποινική δίωξη ασκείται ύστερα από αίτηση του προϊσταμένου της ΔΟΥ ή των Ελεγκτικών Κέντρων ή του Τελωνείου

Περισσότεροι από 50.000 φορολογούμενοι κινδυνεύουν με φυλάκιση έως και τρία χρόνια εάν δεν εξοφλήσουν ή έστω δεν ρυθμίσουν τα χρέη τους προς την Εφορία.

Η ποινική δίωξη ασκείται ύστερα από αίτηση του προϊσταμένου της ΔΟΥ ή των Ελεγκτικών Κέντρων ή του Τελωνείου προς τον εισαγγελέα Πρωτοδικών της έδρας τους, που συνοδεύεται υποχρεωτικά από πίνακα χρεών, συμπεριλαμβανομένων των κάθε είδους τόκων ή προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων.

Η φορολογική νομοθεσία προβλέπει συγκεκριμένα ότι, όποιος δεν καταβάλλει τα βεβαιωμένα στη Φορολογική Διοίκηση χρέη προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τεσσάρων (4) μηνών τιμωρείται με ποινή φυλάκισης:

Ενός (1) τουλάχιστον έτους, εφόσον το συνολικό χρέος από κάθε αιτία, συμπεριλαμβανομένων των κάθε είδους τόκων ή προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων μέχρι την ημερομηνία σύνταξης του πίνακα χρεών, υπερβαίνει το ποσό των εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ.

Τριών (3) τουλάχιστον ετών, εφόσον το συνολικό χρέος, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ανωτέρω περίπτωση α’, υπερβαίνει το ποσό των διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΑΑΔΕ, που αφορούν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το δημόσιο, όπως είχαν διαμορφωθεί την 1η Νοεμβρίου 2023, χρέη άνω των 100.000 ευρώ έχουν 52.343 φορολογούμενοι (φυσικά και νομικά πρόσωπα) οι οποίοι κινδυνεύουν με ποινές φυλάκισης.

Από αυτούς οι 43.145 έχουν οφειλές από 100.000 έως 1.000.000 ευρώ και χρωστάνε συνολικά 11,69 δισ. ευρώ. Οι οι 9.198 οφειλέτες έχουν οφειλές άνω του 1.000.000 έκαστος και χρωστάνε συνολικά το ποσό των 82 δισ. ευρώ.

Συνολικά, οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι με χρέη άνω των 100.000 ευρώ που είναι φυσικά και νομικά πρόσωπα, οφείλουν στην Εφορία το ποσό των 93,69 δισ. ευρώ, από τα συνολικά 106,02 δισ. ευρώ, που φτάνει το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος.

Ωστόσο, δεν φυλακίζονται!

Με βάση το γράμμα του νόμου, οι συγκεκριμένοι οφειλέτες ή οι υπεύθυνοι των επιχειρήσεων, θα έπρεπε να είναι στη φυλακή, αλλά δεν είναι, λόγω της γραφειοκρατίας και τα παραθύρων του νόμου. Ειδικότερα, σύμφωνα με τη νομοθεσία:

Η πράξη της μη καταβολής χρέους προς το Δημόσιο άνω των 100.000 ευρώ για περισσότερο από 4 μήνες μπορεί να κριθεί ατιμώρητη εάν το ποσό που οφείλεται εξοφληθεί μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε οποιονδήποτε βαθμό.
Η ποινική δίωξη για μη καταβολή χρέους άνω των 100.000 ευρώ ή η εκτέλεση επιβληθείσης ποινής φυλάκισης για το αδίκημα αυτό μπορούν να ανασταλούν σε περίπτωση που ο οφειλέτης τακτοποιήσει το χρέος του, εντάσσοντάς το σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής.
Η παράβαση της μη καταβολής χρέους προς το Δημόσιο άνω των 100.000 ευρώ για περισσότερο από 4 μήνες μπορεί να κριθεί ατιμώρητη, εάν το ποσό που οφείλεται ρυθμιστεί ή εξοφληθεί μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε οποιονδήποτε βαθμό.
Η ποινική δίωξη για μη καταβολή χρέους άνω των 100.000 ευρώ ή η εκτέλεση επιβληθείσης ποινής φυλάκισης για το αδίκημα αυτό μπορούν να ανασταλούν σε περίπτωση που ο οφειλέτης τακτοποιήσει το χρέος του, εντάσσοντάς το σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής.

Καθυστερήσεις

Συγχρόνως, όμως, εκμεταλλεύονται και τις καθυστερήσεις εκδίκασης των υποθέσεων από τα δικαστήρια, καθώς για να φυλακιστεί ο οφειλέτης θα πρέπει να τελεσιδικήσει η υπόθεσή του στα δικαστήρια.

Ειδικότερα, οι οφειλές άνω των 100.000 ευρώ που βεβαιώνονται από τις υπηρεσίες της Φορολογικής Διοίκησης, δηλαδή από τις Δ.Ο.Υ., τα Ελεγκτικά Κέντρα (το Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου και το Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων) και τα Τελωνεία είναι συνήθως καταλογισθέντες φόροι, προσαυξήσεις και πρόστιμα, που έχουν προκύψει από ελέγχους σε χρήσεις παρελθόντων ετών.

Οι επιβαρύνσεις αυτές αμφισβητούνται από τους φορολογούμενους με προσφυγές, αρχικά στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (Δ.Ε.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) και κατόπιν στα διοικητικά δικαστήρια.

Ενώ στη Δ.Ε.Δ. οι υποθέσεις εκδικάζονται σχετικά γρήγορα, έως και σε 120 μέρες, δεν συμβαίνει το ίδιο στα δικαστήρια, όπου οι υποθέσεις λιμνάζουν για πολλά χρόνια.

Για να φτάσει η υπόθεση στα ποινικά δικαστήρια και ο οφειλέτης να έρθει αντιμέτωπος με την ποινή φυλάκισης, θα πρέπει να έχει τελεσιδικήσει το ύψος των οφειλών ήτοι αρχική οφειλή, πρόστιμα και προσαυξήσεις, στη ΔΕΔ και τα διοικητικά δικαστήρια, ώστε μετά να αποφανθούν αν υπάρχει ποινικό αδίκημα ή όχι.

Όσο με προσφυγές καθυστερεί η οριστικοποίηση της συνολικής οφειλής, καθυστερεί περισσότερο η απόδοση ποινικών ευθυνών. Εξάλλου αν μία υπόθεση πάει ημιτελής στο ποινικό δικαστήριο θα πάρει αναβολή, που σημαίνει τουλάχιστον ένα χρόνο καθυστέρηση.

Τα... ελαφρυντικά που αναγνωρίζει το ΚΕΑΟ στους οφειλέτες για να αποφύγουν κατασχέσεις και πλειστηριασμούς

Προθεσμία 20 ημερών δίνεται στους οφειλέτες του ΕΦΚΑ, για να εξοφλήσουν ή να ρυθμίσουν το χρέος τους, πριν αρχίσει η διαδικασία των κατασχέσεων και των πλειστηριασμών.

Συγχρόνως το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών ξεκινά συστηματικό κυνήγι των οφειλετών των ασφαλιστικών ταμείων με σκιαγράφηση και του προφίλ των οφειλετών με βάση το ιστορικό τους και άλλα χαρακτηριστικά.

Το ΚΕΑΟ πιέζεται για την είσπραξη των χρεών, καθώς τα ληξιπρόθεσμα ξεπέρασαν τα 47 δισ. ευρώ, τον περασμένο Σεπτέμβριο, αυξανόμενα διαρκώς κάθε τρίμηνο.

Αναλυτικότερα, όπως επισημαίνεται στην τελευταία έκθεση του ΚΕΑΟ, θα εφαρμόζονται ενιαίες διαδικασίες για το σύνολο των οφειλετών, οι οποίες κλιμακώνονται ανάλογα με την περίπτωση και την απόκριση του οφειλέτη.

Στον οφειλέτη που έχει εκκρεμή χρέη, θα αποστέλλεται η «Ατομική Ειδοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών» με την οποία ενημερώνεται ότι η οφειλή του έχει μεταφερθεί στο Κ.Ε.Α.Ο. και ότι, αν δεν ανταποκριθεί εντός 20 ημερών με εξόφληση ή διακανονισμό θα ξεκινήσει η διαδικασία της αναγκαστικής είσπραξης.

Για τις περιπτώσεις που οι οφειλέτες είναι εγγεγραμμένοι χρήστες στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Κ.Ε.Α.Ο. οι προσκλήσεις και οι Ατομικές Ειδοποιήσεις αποστέλλονται ηλεκτρονικά μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και είναι προσβάσιμες στην ιστοσελίδα του e-Ε.Φ.Κ.Α.

Η αποστολή των ειδοποιήσεων γίνεται και μέσω ταχυδρομείου με συστημένη επιστολή, οι οποίες θεωρούνται ως κοινοποιημένες μετά την παρέλευση 15 ημερών από την αποστολή.

Από την έναρξη του Κ.Ε.Α.Ο. μέχρι τον Σεπτέμβριο 2023 έχουν αποσταλεί συνολικά 2.156.272 Ατομικές Ειδοποιήσεις σε οφειλέτες, ενώ εντός του τρίτου τριμήνου του 2023 εστάλησαν 17.579 ατομικές ειδοποιήσεις.

Τα... ελαφρυντικά των οφειλετών

Σε ότι αφορά στα αναγκαστικά μέτρα, αρχικά γίνεται εντοπισμός οφειλετών σε βάρος των οποίων μπορούν να ληφθούν μέτρα.

Οι υπηρεσίες του Κ.Ε.Α.Ο., εντοπίζουν τους οφειλέτες που δεν ανταποκρίθηκαν εντός 20 ημερών από την παραλαβή της Ατομικής Ειδοποίησης για την τακτοποίηση της οφειλής τους.

Ωστόσο, πριν τη λήψη των αναγκαστικών μέτρων, οι οφειλέτες αξιολογούνται και δημιουργείται το προφίλ του καθενός με πληροφορίες από το ηλεκτρονικό σύστημα του Κ.Ε.Α.Ο., τη διασύνδεση με το Μητρώο της Γ.Γ.Π.Σ., τα στοιχεία του Γ.Ε.ΜΗ. κλπ.

Στη συνέχεια με κριτήρια καθορίζεται ο βαθμός εισπραξιμότητας και επισφάλειας κάθε οφειλής.

Μεταξύ των κριτηρίων που λαμβάνονται υπόψη είναι:

    - Το ύψος της οφειλής: ανάλογα με το ύψος της οφειλής επιλέγεται και το κατάλληλο είδος μέτρου.

    - Η συμπεριφορά του οφειλέτη: Αξιολογείται η στάση του οφειλέτη σε σχέση με την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του π.χ. η καταβολή των τρεχουσών εισφορών και η παράλληλη καταβολή ανελλιπώς κάθε μήνα εύλογου ποσού «έναντι» της οφειλής ενισχύουν το προφίλ της αξιοπιστίας του οφειλέτη, κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη υπέρ του οφειλέτη για όσο χρόνο διαρκεί η συμπεριφορά αυτή.

    - Η παλαιότητα της οφειλής: στο πλαίσιο της αξιολόγησης του οφειλέτη, εξετάζεται το χρονικό σημείο δημιουργίας των οφειλών, προκειμένου να εκτιμηθεί αν οφείλονται στην οικονομική κρίση ή την εκ συστήματος αφερεγγυότητα του οφειλέτη.