Έκπληξη και αντιδράσεις στην επιστημονική κοινότητα, που κάνει λόγο για διατάραξη του οικοσυστήματος

Απίστευτο κι όμως αληθινό. Εισαγγελέας διέταξε να αιχμαλωτιστούν οι λύκοι της Πάρνηθας και να μεταφερθούν στη Βόρεια Ελλάδα. Δηλαδή να αφαιρεθεί ένα απειλούμενο είδος που συμβάλλει στην ισορροπία ενός οικοσυστήματος από ένα εθνικό πάρκο και να πάει ως «ανεπιθύμητο»... κάπου αλλού. Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι η διοίκηση είναι αναγκασμένη να υπακούσει στην απόφαση και αναζητεί τρόπο υλοποίησής της, ένα εγχείρημα περίπλοκο και για κάποιους επιστήμονες ανέφικτο.

Η υπόθεση ξεκίνησε πριν από ένα δεκαήμερο. «Ο εισαγγελέας Προστασίας Ζώων έστειλε παραγγελία στο δασαρχείο Πάρνηθας να αιχμαλωτίσει τους λύκους και να τους μεταφέρει σε άλλη περιοχή στη Βόρεια Ελλάδα», λέει στην «Καθημερινή» ο γενικός γραμματέας Δασών Στάθης Σταθόπουλος. «Ολοι μας αιφνιδιαστήκαμε, καθώς δεν υπήρχε προηγούμενη ενημέρωση για την ύπαρξη προβλήματος. Αμέσως συγκαλέσαμε δύο συσκέψεις, η δεύτερη πιο διευρυμένη, με τη συμμετοχή της δασικής υπηρεσίας, του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος (ΟΦΥΠΕΚΑ) και της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας για να συζητήσουμε πώς θα εφαρμοστεί η απόφαση».

Η είδηση της εισαγγελικής παραγγελίας διέρρευσε σε ιστοσελίδες κυνηγετικού περιεχομένου και έγινε γρήγορα γνωστή, προκαλώντας κατάπληξη στον επιστημονικό κόσμο. «Είναι μια πολύ επιφανειακή προσέγγιση, του τύπου “να απομακρύνουμε τους κακούς λύκους που τρώνε τα χαριτωμένα ελαφάκια”», λέει ο Γιώργος Κόκκορης, αν. καθηγητής Οικολογίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. «Αυτό που ζητάει ο εισαγγελέας προφανώς ξεκινάει από μια καλή πρόθεση, αλλά είναι ξεκάθαρα αντιεπιστημονικό. Οι λύκοι είναι κορυφαίοι θηρευτές, που παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διατήρηση ισορροπίας στο οικοσύστημα. Στα πανεπιστήμια διδάσκουμε το παράδειγμα του πάρκου Γέλοου Στόουν στις ΗΠΑ. Εκεί η επανεμφάνιση των λύκων είχε θετική επίδραση στο οικοσύστημα, καθώς μειώθηκαν διάφορα θηλαστικά και δόθηκε η δυνατότητα σε πολλά είδη της χλωρίδας και της πανίδας να αναπτυχθούν».

Ο Γιώργος Ηλιόπουλος, δρ Βιολογίας, είναι επιστημονικός υπεύθυνος για τον λύκο στην οργάνωση «Καλλιστώ». «Πριν από μία δεκαετία ο πληθυσμός των ελαφιών στην Πάρνηθα είχε αυξηθεί πολύ και είχε ξεκινήσει συζήτηση για τις συνέπειες που αυτό είχε στο οικοσύστημα, καθώς τα ελάφια έτρωγαν τη φυσική αναγέννηση της ελάτης εμποδίζοντας την ανάκαμψη του οικοσυστήματος. Οι λύκοι έπαιξαν ρόλο στην επαναφορά αυτής της ισορροπίας», εξηγεί. «Κατά τη γνώμη μου η απόφαση του εισαγγελέα είναι λανθασμένη και επί της αρχής και επί της διαδικασίας. Επί της αρχής, γιατί δεν μπορεί απλά να πας σε ένα εθνικό πάρκο και να αφαιρέσεις τον κύριο θηρευτή. Επί της διαδικασίας, γιατί πριν λάβεις οποιαδήποτε απόφαση πρέπει να επεξεργαστείς πολύ καλά τα δεδομένα. Να εξετάσεις τους στόχους διατήρησης, αν υπάρχουν, να τεκμηριώσεις επιστημονικά αν υπάρχει πρόβλημα και με βάση την αρχή της πρόληψης να αποφασίσεις την εμπλοκή επιστημόνων και φορέων με εμπειρία. Ταυτόχρονα είναι και ανέφικτο. Ο πληθυσμός των λύκων στην Πάρνηθα είναι σήμερα περί τα 50 άτομα, για να τους αιχμαλωτίσεις χρειάζεσαι το προσωπικό των εθνικών πάρκων των ΗΠΑ. Επιπλέον δεν έχει νόημα, καθώς σε μια διετία ο λύκος θα εποικίσει και πάλι την περιοχή από τις γειτονικές περιοχές».

Παρά ταύτα, η διοίκηση είναι υποχρεωμένη να υπακούσει. «Ο ΟΦΥΠΕΚΑ ανέλαβε να αναθέσει δύο κατεπείγουσες μελέτες, για να υπολογιστεί ο πληθυσμός του λύκου και να διερευνηθούν πιθανές περιοχές μεταφοράς τους. Η δασική υπηρεσία θα ασχοληθεί με την παγίδευση», λέει ο κ. Σταθόπουλος. «Δεν είναι εύκολο να αιχμαλωτιστούν με ασφάλεια, πάντως δεν υπάρχει γνώση γιατί δεν υπάρχει προηγούμενο».

Συναγερμός έχει σημάνει στις αρχές αφού εντοπίστηκε νεκρός λύκος λίγο έξω από τον αστικό ιστό της Αλεξάνδρειας.

Νεκρός λύκος βρέθηκε το πρωί του Σαββάτου 9 Μαρτίου 2024 πάνω σε δρόμο και συγκεκριμένα στην Π.Ε.Ο. Αλεξάνδρειας - Βέροιας λίγο έξω από την πόλη της Αλεξάνδρειας.

Το ζώο εντοπίστηκε από κατοίκους της περιοχής και αμέσως ειδοποιήθηκαν και κινητοποιήθηκαν οι αρμόδιες υπηρεσίες.

Αν και σύμφωνα με μαρτυρίες από κατοίκους της περιοχής δεν είναι η πρώτη φορά που εμφανίζεται λύκος στα μέρη μας, αυτό είναι το πρώτο τροχαίο ατύχημα με λύκο αφού όπως τονίζουν ο εν λόγω λύκος παρασύρθηκε από διερχόμενο όχημα.

Ο λύκος προστατεύεται σε όλη την Ευρώπη από τη νομοθεσία, με τη Σύμβαση της Βέρνης και την Οδηγία 92/43 της ΕΕ.

Στην Ελλάδα, ο λύκος έπαψε να θεωρείται επιζήμιο είδος από το 1991 και χαρακτηρίζεται επίσημα «τρωτό» είδος.

Την Τετάρτη 29 Μαρτίου 2023 το Δασαρχείο Βέροιας πραγματοποίησε την ενημερωτική εκδήλωση σε συνδιοργάνωση με την περιβαλλοντική οργάνωση ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ με θέμα: «Ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ μιλάει για τον λύκο. Αλληλεπίδραση, πρόληψη & συμβίωση» στο Πολιτιστικό και Συνεδριακό Κέντρο του Δήμου Αλεξάνδρειας.

Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο κ. Κραμποκούκης Λάμπρος, ο οποίος παρουσίασε ανάγλυφα τι είδους ζώο είναι ο λύκος και ποιες είναι οι συνήθειές του και οι αλληλεπιδράσεις του με το περιβάλλον αφού μόνο ο άνθρωπος αποτελεί απειλή για τον λύκο και όχι το αντίθετο διότι το ανθρώπινο είδος δεν ανήκει στην διατροφική αλυσίδα του εν λόγω ζώου.

Στη συνέχεια έγινε αναφορά στο γεγονός ότι στην Ελλάδα υπάρχει τα τελευταία χρόνια αύξηση στα μέλη που αποτελούν τις αγέλες των λύκων, όμως και σε αυτή την περίπτωση δεν μπορούμε να μιλάμε για υπερπληθυσμό και τόνισε ότι ο λύκος δεν απειλεί τον άνθρωπο, είναι ένα άγριο ζώο το οποίο θέλει να διαβιοί στο φυσικό του περιβάλλον, γεγονός που πρέπει να γίνεται σεβαστό από τους ανθρώπους που οφείλουν να κατανοήσουν τη σημαντικότητα του λύκου στην τροφική αλυσίδα και της διατήρησης της ισορροπίας της.

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

Το Δασαρχείο Βέροιας σας προσκαλεί στην ενημερωτική εκδήλωση που συνδιοργανώνει με την περιβαλλοντική οργάνωση ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ με θέμα: «Ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ μιλάει για τον λύκο. Αλληλεπίδραση, πρόληψη & συμβίωση»,

την Τετάρτη 29 Μαρτίου 2023 και ώρα 19.00 στο Πολιτιστικό και Συνεδριακό Κέντρο του Δήμου Αλεξάνδρειας.

Η ΔΑΣΑΡΧΗΣ ΒΕΡΟΙΑΣ

Αυτός ο λύκος το βράδυ της Δευτέρας 6 Μαρτίου 2023 δεν κατέβηκε απλά στα πιο χαμηλά, αλλά μπήκε μέσα στο Νησί Ημαθίας και έφτασε σε γειτονιά του χωριού...

Ο λύκος ψάχνει για τροφή και όπως φαίνεται έχει αποκοπεί από την αγέλη του. Βρίσκεται μέσα στο Νησί, σε γειτονιά, μέσα στη νύχτα και ευτυχώς δεν υπάρχει στο δρόμο κόσμος. Η μοναδική εκείνη την ώρα που βρίσκεται στο σημείο, είναι μία κυρία που καταγράφει τις εικόνες με το κινητό της τηλέφωνο.

Αυτή είναι η πολλοστή επίσκεψη λύκου στην περιοχή, μέσα σε λίγες μόνο μέρες. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο συγκεκριμένος λύκος επιτέθηκε και τραυμάτισε σκύλο καθώς και επιβεβαιώνουν την ύπαρξη και δεύτερου λύκου. 

Το φαινόμενο της επανεμφάνισης των λύκων ακόμα και κοντά στα σπίτια δεν πρέπει να μας τρομάζει, ωστόσο δεν μπορούμε και δεν πρέπει να αδρανούμε σαν να μη συμβαίνει, όπως τονίζουν οι ειδικοί.

Τα τελευταία χρόνια, οι επιθέσεις λύκων σε περιοχές των ανθρώπινων δραστηριοτήτων είναι δεκάδες, δημιουργώντας πολλά προβλήματα αλλά και τρόμο, σε ορισμένες περιπτώσεις. Η σωστή λύση, για το καλό των λύκων και το δικό μας, δεν είναι άλλη από τη «διαχείριση» του φαινομένου, ώστε να επιτευχθεί η κατάλληλη ισορροπία ανάμεσα σε όλα τα «είδη» που διαβιούν στη χώρα μας.

«Κανένας λύκος -πλην ορισμένων σπάνιων εξαιρέσεων που το ζώο έχει λύσσα- δεν πρόκειται να επιτεθεί σε άνθρωπο. Παρ’ όλα αυτά, δεν πρέπει ποτέ να προσεγγίζουμε τον λύκο. Αν βρεθούμε κατά λάθος κοντά του, με παλαμάκια, φωνές, ίσως και πέτρες τον απωθούμε», εξηγούν ειδικοί.

Τρόμος στην τοπική κοινότητα Πέλλας καθώς ένας λύκος έφτασε έξω από παιδικό σταθμό.

Ιδιαίτερα θορυβημένη είναι η τοπική κοινωνία της Νέας Πέλλας μετά την καταγγελία κατοίκου για την παρουσία λύκου στο χωριό, έξω από παιδικό σταθμό της περιοχής.

Σύμφωνα με το Mega, οι έρευνες για τον εντοπισμό του άγριου ζώου, βρίσκονται σε εξέλιξη.

Παράλληλα, η ΕΛΑΣ βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τον «Αρκτούρο» για να επιλυθεί το ζήτημα.

Παρόμοιες «επισκέψεις» λύκων έχουν καταγραφεί τους προηγούμενους μήνες και σε άλλα χωριά όπως το Μικρό Μοναστήρι και τον Λουδία του δήμου Χαλκηδόνας, καθώς και στα Κουφάλια.

Μάλιστα, στο πρώτο χωριό η «επιδρομή» οδήγησε στον θάνατο οκτώ αδέσποτων σκυλιών.

Ένα αξιοσημείωτο γεγονός έλαβε χώρα στη διώρυγα που υπάρχει στην είσοδο της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης όταν ένας ψαράς αντιλήφθηκε ότι μέσα στην εν λόγω διώρυγα υπήρχε ένας εγκλωβισμένος λύκος. Ο ψαράς κ Σιδηρόπουλος ειδοποίησε την Π.Υ. Αλεξάνδρειας και με τη συνεργασία του υπευθύνου του Κέντρου φιλοξενίας του Δήμου Αλεξάνδρειας Λάζου Ιωάννου ο οποίος δήλωσε στο alexandriamou.gr: «Κατέβηκα με την σκάλα της πυροσβεστικής μαζί με τον πυροσβέστη και ανασύραμε το ζώο από την διώρυγα που είχε ύψος νερού περίπου 1,5 μέτρο και μετά το σκεπάσαμε γιατί ήταν σε κακή κατάσταση» έπειτα απεγκλωβίσανε το λύκο και τον τοποθετήσανε στην όχθη της διώρυγας.

Στον τόπο του συμβάντος βρέθηκε ο ΔΚΤΗΣ της Πυροσβεστικής Αλεξάνδρειας Γιάννης Αμανατίδης και άντρες του ΑΤ Πλατέος. Στη συνέχεια ειδοποιήθηκε το Δασαρχείο Βέροιας για την εύρεση του λύκου και η Εθελοντική ομάδα αγρίων ζώων εκ της οποίας παρεβρέθη ο κ. Νίκος Ασλάνογλου για να διαπιστώσει εάν το ανωτέρω ζώο είχε υποστεί κάποια σωματική βλάβη. Το συμβάν έλαβε τέλος με το ζώο να χαίρει άκρας υγείας. Μαρτυρίες κάνουν λόγο για τις εμφανίσεις λύκων, το τελευταίο διάστημα, στην ευρύτερη αγροτική περιοχή του Δήμου Αλεξάνδρειας.

Δείτε τι δήλωσε στην κάμερα του alexandriamou.gr ο αυτόπτης μάρτυρας κ.Σιδηρόπουλος που βρήκε το άτυχο ζώο: