Εντός Νοεμβρίου εκτός μεγάλου απροόπτου, αναμένεται να παρουσιασθεί η νέα εφαρμογή που ετοιμάζει η Γενική γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του υπουργείου Ανάπτυξης με στόχο τον καλύτερο έλεγχο της αγοράς.

Τις αμέσως επόμενες ημέρες θα μπορούν να προχωρούν σε καταγγελίες για φαινόμενα κερδοσκοπίας με το πάτημα ενός κουμπιού από το κινητό τους τηλέφωνο. Το νέο application θα ανακοινωθεί αφού πρώτα κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο για την νέα Αρχή Εθνικής Αρχής Εποπτείας Αγοράς.

Με στόχο να γίνουν οι τιμές σε βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα και υπηρεσίες πιο ανταγωνιστικές, τα επόμενα 24αωρα θα είναι διαθέσιμη στους καταναλωτές μια νέα εφαρμογή για τα κινητά τους τηλέφωνα, μέσα από την οποία θα μπορούν να κάνουν εύκολα και γρήγορα τις καταγγελίες τους, έχοντας μάλιστα τη δυνατότητα να αποστείλουν στις ελεγκτικές Αρχές του υπουργείου Ανάπτυξης φωτογραφίες, έτσι ώστε να υπάρχει άμεση κινητοποίηση των ελεγκτών.

Ειδικότερα οι ελεγκτές του υπουργείου Ανάπτυξης, αφού λαμβάνουν τις καταγγελίες θα μπορούν πολύ πιο γρήγορα και εύκολα να διασταυρώνουν τα στοιχεία έχοντας μάλιστα την δυνατότητα να αποστέλλουν άμεσα και ηλεκτρονικά το πρόστιμο στην επιχείρηση που παραβαίνει τον νόμο, χωρίς να απαιτείται καν επιτόπιος έλεγχος.

Επίσης στο e-katanalotis θα υπάρχει πλέον ειδική ειδοποίηση με τα σημεία όπου καθημερινά θα διαμορφώνεται η χαμηλότερη τιμή ανά προϊόν.

Στους σχεδιασμούς του υπουργείου Ανάπτυξης είναι να δημιουργήσει και τις κατάλληλες ψηφιακές υποδομές έτσι ώστε οι επιχειρήσεις να είναι υποχρεωμένες να ανακοινώνουν στους καταναλωτές, όταν μειώνουν την ποσότητα των προϊόντων τους.

Μέτρα για την ακρίβεια

Το πιο σημαντικό «όπλο» που έχουν στη διάθεσή τους οι ελεγκτές αφορά την απαγόρευση προσφορών για τρεις μήνες σε προϊόντα που έχουν ανατιμηθεί. Αναλυτικότερα εάν μια επιχείρηση έχει προβεί σε μια έκπτωση στα προϊόντα που πουλάει για παράδειγμα 10% ή τα διαθέτουν σε καθεστώς προσφοράς 1+1 δώρο, πρέπει να σταματήσει τις εν λόγω προωθητικές ενέργειες εάν προχωρήσει στην οποιαδήποτε ανατίμηση όσο μικρή και εάν είναι. Ένα μέτρο μάλιστα που έχει μονιμοποιηθεί, καθώς οι εκπτώσεις και οι προσφορές αποτελούν την βασικότερη στρατηγική των εταιρειών για την καλύτερη προώθηση των προϊόντων τους.

Το Νο1 πρόβλημα για τους πολίτες και παράγοντας κοινωνικής δυσαρέσκειας με προφανή αποδέκτη την κυβέρνηση, είναι η ακρίβεια. Είναι κάτι που έχει αποτυπωθεί πολλάκις σε δημοσκοπήσεις και καταγράφεται ξανά με τρόπο εμφατικό στη νέα δημοσκόπηση της GPΟ.

Εκτός από την ακρίβεια, κυρίαρχο ζήτημα για την κοινωνία είναι η διαφθορά, με τις υποθέσεις των Τεμπών και του ΟΠΕΚΕΠΕ να κλονίζουν την αξιοπιστία, κυρίως της κυβέρνησης, Το τρίπτυχο των μεγάλων «αγκαθιών» για τους πολίτες συμπληρώνει η Υγεία.

Σημείο αναφοράς της δημοσκόπησης που έγινε για λογαριασμό των Παραπολιτικών 90,1%, είναι το «εύρημα» ότι επτά στους 10 πολίτες δεν εμπιστεύεται τη δικαιοσύνη.

Ειδικότερα, η αντιμετώπιση της ακρίβειας (61,8%), η αναβάθμιση της δημόσιας Υγείας (45,5%) και ο περιορισμός της διαφθοράς (42,6%) αποτελούν τις βασικές προτεραιότητες των πολιτών στην ατζέντα που επηρεάζει και καθορίζει τις επιλογές τους.

Η συγκάλυψη της διαφθοράς και η έλλειψη εμπιστοσύνης στη Δικαιοσύνη

Ειδικότερα, εκτός της ακρίβειας, που σταθερά απασχολεί την πλειοψηφία των πολιτών τα τελευταία χρόνια, το ζήτημα της διαφθοράς εξελίσσεται σε κορυφαίο πρόβλημα για την κυβερνητική παράταξη, με το 67,4% να πιστεύει ότι επί των ημερών της τα φαινόμενα διαφθοράς έχουν διογκωθεί και έχουν διαβρώσει πολλαπλές πτυχές του δημόσιου βίου.

Την ίδια στιγμή, η μεγάλη πλειοψηφία, με 73,8%, θεωρεί ότι αυτές ακριβώς τις περιπτώσεις η κυβέρνηση προσπαθεί να τις συγκαλύψει και όχι να τις φωτίσει, γεγονός που συντηρεί το αίσθημα ατιμωρησίας και ασυδοσίας που έχει εμπεδωθεί στην κοινή γνώμη από την τραγωδία των Τεμπών και το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Η γενικευμένη δυσπιστία καταρρακώνει και την αξιοπιστία του θεσμού της ελληνικής Δικαιοσύνης, με μόνο το 28,2% να δηλώνει ότι την εμπιστεύεται, σε αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, της οποίας ο βαθμός εμπιστοσύνης των Ελλήνων φτάνει στο 61%, με τους περισσότερους να έχουν εναποθέσει στο κοινοτικό όργανο τις προσδοκίες για τη διαλεύκανση των υποθέσεων που ταλανίζουν τη χώρα.

Η ιδεολογία των κομμάτων χάνει έδαφος

Το κριτήριο της ιδεολογικής τοποθέτησης έχει υποχωρήσει σε μεγάλο βαθμό και παραμένει ζωτικής σημασίας μόνο μεταξύ των ψηφοφόρων της Αριστεράς, ενώ ταυτόχρονα καταρρίπτεται το αφήγημα του εμπνευσμένου και φωτισμένου ηγέτη, που εν είδει αυθεντίας λειτουργεί κινητοποιητικά για τον λαό.

Η προσωπική γοητεία, το επικοινωνιακό χάρισμα και η λάμψη του κάθε προσώπου είναι σίγουρα σημαντικά, ειδικά στη σημερινή εποχή της εικόνας, αλλά στην πολιτική για να σε ψηφίσουν τελικά δεν έχει σημασία ποιος είσαι και πώς είσαι, αλλά τι λες και τι κάνεις.

Αναποφάσιστοι

Ένα από τα κεντρικά ερωτήματα που θα μας απασχολούν έως και την ημέρα των εκλογών είναι η συμπεριφορά των αναποφάσιστων, το αδιευκρίνιστο αυτό κομμάτι της κοινής γνώμης, που, με βάση και την καταγεγραμμένη εμπειρία, δεν βιάζεται να αποφασίσει, δεν περιορίζεται σε ιδεολογικά στεγανά και θα επιλέξει δίνοντας απάντηση στα πολιτικά διακυβεύματα που θα έχουν τεθεί κατά την προεκλογική περίοδο.

Σε μια πρώιμη ανάλυση, φαίνεται ότι η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ μπορούν να προσδοκούν μεγαλύτερα οφέλη από αυτή τη δεξαμενή, με το ψηλότερο ωστόσο ποσοστό και μετά τη διευκρινιστική ερώτηση-προσέγγιση να παραμένει στην γκρίζα ζώνη και να μη δηλώνει πολιτική εγγύτητα σε κανέναν από τους υπάρχοντες πολιτικούς φορείς.

Η ακρίβεια εξακολουθεί να «στραγγαλίζει» τα ελληνικά νοικοκυριά: οι τιμές στα τρόφιμα, την ενέργεια και τη στέγαση εκτοξεύουν τα έξοδα, περιορίζουν την κατανάλωση και καθιστούν την αποταμίευση σχεδόν αδύνατη

Η συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών εξακολουθεί να επιβαρύνει ασφυκτικά τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς στην Ελλάδα, δημιουργώντας ένα περιβάλλον έντονης οικονομικής αβεβαιότητας για εκατομμύρια νοικοκυριά.

Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του ΙΟΒΕ για τον Σεπτέμβριο 2025, το 65% των καταναλωτών δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα», ενώ έξι στους δέκα αναμένουν νέα άνοδο τιμών τους επόμενους μήνες. Παράλληλα, πάνω από τους μισούς πολίτες σχεδιάζουν περιορισμό των δαπανών τους, και το 83% των νοικοκυριών θεωρεί αδύνατη την αποταμίευση στο προσεχές δωδεκάμηνο.

Η κατάσταση αυτή δείχνει ότι η καθημερινότητα των Ελλήνων περιορίζεται κυρίως στην κάλυψη των αναγκών πρώτης προτεραιότητας, αφήνοντας ελάχιστες επιλογές για ψυχαγωγία ή επενδύσεις στο μέλλον.

Οι πιο απαισιόδοξοι στην ΕΕ

Τον Σεπτέμβριο, οι Έλληνες καταναλωτές παραμένουν οι πιο απαισιόδοξοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ξεπερνώντας ακόμη και χώρες όπως η Εσθονία και η Ουγγαρία, που επίσης έχουν βιώσει πιέσεις στο εισόδημά τους τα τελευταία χρόνια.

Η εικόνα αυτή αντικατοπτρίζει όχι μόνο τις αυξήσεις σε βασικά αγαθά, όπως τα τρόφιμα και η στέγαση, αλλά και τις γενικότερες ανησυχίες για την οικονομική σταθερότητα της χώρας.

Τα στοιχεία του ΙΟΒΕ

Σύμφωνα με την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ:

• Το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνουν ότι «μόλις τα βγάζουν πέρα» εκτινάχθηκε στο 65% από 59% τον Ιούλιο, ενώ μόλις το 9% αντλεί από αποταμιεύσεις. Το 20% εξακολουθεί να αποταμιεύει περιορισμένα, ενώ το 6% παραμένει σε κατάσταση χρέους.
• Το 61% των νοικοκυριών προβλέπει νέα άνοδο τιμών, και μόνο το 14% αναμένει σταθερότητα. Η ακρίβεια στα τρόφιμα και στα βασικά είδη πρώτης ανάγκης συνεχίζει να «ροκανίζει» τα διαθέσιμα εισοδήματα, ενώ οι λογαριασμοί ενέργειας και τα ενοίκια αυξάνουν περαιτέρω την πίεση.
• Το 53% των καταναλωτών σκοπεύει να περιορίσει τις δαπάνες του, με την ψυχαγωγία και τις αγορές ένδυσης να περνούν σε δεύτερη μοίρα, ενώ μόλις το 4% προβλέπει αύξησή τους.
• Οκτώ στα δέκα νοικοκυριά (83%) δεν προβλέπουν δυνατότητα αποταμίευσης το επόμενο 12μηνο, εντείνοντας την οικονομική αβεβαιότητα.
• Το 66% εκτιμά ότι η οικονομική του κατάσταση έχει ήδη επιδεινωθεί, με μόλις το 3% να δηλώνει βελτίωση. Για τους επόμενους μήνες, το 54% αναμένει περαιτέρω επιδείνωση, ενώ μόλις το 6% είναι αισιόδοξο.
• Στην αγορά εργασίας, το 35% των νοικοκυριών αναμένει άνοδο της ανεργίας, με το 15% να προβλέπει μείωση.
• Το 58,1% των πολιτών θεωρεί ότι η προσωπική του οικονομική κατάσταση είναι δύσκολο να προβλεφθεί, αντικατοπτρίζοντας την γενικευμένη αβεβαιότητα.

Ακρίβεια και προοπτικές

Αν και οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας δείχνουν κάποια μικρή βελτίωση, με τον δείκτη απαισιοδοξίας να διαμορφώνεται στις -46,3 μονάδες από -46,9 τον Ιούλιο, η συνολική εικόνα παραμένει βαριά.

Το 64% προβλέπει περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης, ενώ μόλις το 19% αναμένει σταθερότητα, με τους αντίστοιχους δείκτες στην ΕΕ (-28,8) και στην Ευρωζώνη (-30,6) να εμφανίζονται σαφώς πιο θετικοί.

Η ακρίβεια παραμένει το βασικό πρόβλημα για τα ελληνικά νοικοκυριά. Οι συνεχείς αυξήσεις σε τρόφιμα, βασικά είδη και στέγαση, σε συνδυασμό με το αυξημένο κόστος δανεισμού, συντηρούν ένα ασφυκτικό οικονομικό περιβάλλον που οδηγεί σε συρρίκνωση της κατανάλωσης.

Οι περιορισμένες δυνατότητες αποταμίευσης και η οικονομική ανασφάλεια φτάνουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ενώ η καθημερινότητα των πολιτών περιορίζεται στην κάλυψη των τρεχουσών αναγκών, χωρίς περιθώριο για σχεδιασμό ή μεσοπρόθεσμες επενδύσεις.

Η ανάγκη για μέτρα στήριξης

Το αποτέλεσμα είναι ένα περιβάλλον όπου η οικονομική πίεση γίνεται συνεχώς πιο αισθητή, οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί συμπιέζονται, και οι προοπτικές βελτίωσης της καθημερινότητας παραμένουν περιορισμένες.

Η κατάσταση αυτή αναδεικνύει την ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές και μέτρα που θα ενισχύσουν το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και θα στηρίξουν την πραγματική οικονομία, ώστε η καταναλωτική εμπιστοσύνη να ανακάμψει σταδιακά.

Ορατός είναι πλέον ο κίνδυνος για να αυξηθούν οι τιμές σε κρέας, τυριά και γιαούρτι εξαιτίας της έξαρσης της ευλογιάς των αιγοπροβάτων.

Μάλιστα δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι τιμές σε αρνιά, κατσίκια, μοσχάρια, φέτα, γάλα και γιαούρτια θα αυξηθούν τις επόμενες εβδομάδες. Σημειώνεται ότι τους τελευταίους μήνες έχουν αυξηθεί κατά τουλάχιστον 2 με 3 ευρώ οι τιμές στα περισσότερα είδη κρεάτων.

Μέτρα για την ακρίβεια

Από την πλευρά του το υπουργείο Ανάπτυξης προχωρά σε νέα μέτρα προκειμένου αφενός οι τιμές να είναι πιο ανταγωνιστικές και αφετέρου οι έλεγχοι πιο αποτελεσματικοί.

Προς αυτή την κατεύθυνση ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος έχει ήδη ανακοινώσει, ότι το μέτρο της απαγόρευσης προσφορών από σούπερ μάρκετ εφόσον έχει προηγηθεί ανατίμηση προϊόντων, θα καταστεί μόνιμο, τονίζοντας ότι «είναι ένα μέτρο που λήγει τον Οκτώβριο, αλλά που έχει αποδειχθεί στην πράξη ότι λειτουργεί ουσιαστικά» και γι’ αυτό θα νομοθετήσουμε να ισχύει για πάντα».

Έτσι λοιπόν όταν για παράδειγμα μια επιχείρηση προχωρήσει σε ανατιμήσεις, των προϊόντων τη όσο μικρές και εάν είναι, δεν μπορεί για 3 μήνες να τα πουλάει με έκπτωση και γενικότερα να τα εντάσσει σε προωθητικές ενέργειες.

Επίσης σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης στα μέσα Οκτωβρίου θα νομοθετηθεί η ίδρυση της νέας Ανεξάρτητης Αρχής Προστασίας του Καταναλωτή και Εποπτείας της Αγοράς, που θα ενοποιήσει όλους τους υφιστάμενους ελεγκτικούς μηχανισμούς και θα διασφαλίσει την αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς προς όφελος του πολίτη.

Ουσιαστικά θα ενώσουν τις δυνάμεις του η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.), ο Συνήγορος του Καταναλωτή και η οι ελεγκτές της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή με την νέα δομή να λειτουργεί στα πρότυπα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Πρωταρχικός στόχος είναι να γνωρίζουν οι πολίτες ότι από την στιγμή που θα λειτουργήσει η νέα Εθνική Αρχή Εποπτείας της Αγοράς θα έχουν την δυνατότητα να απευθύνονται σε έναν και μόνο Οργανισμό για θέματα που αφορούν την ακρίβεια αλλά και γενικότερα για τα καταναλωτικά τους δικαιώματα.

Σύμφωνα με πληροφορίες στόχος είναι η Ανεξάρτητη Αρχή Προστασίας του Καταναλωτή και Εποπτείας της Αγοράς να κάνει «πρεμιέρα» πριν από το Πάσχα του 2026, δηλαδή πριν από τον ερχόμενο Απρίλιο. Η νέα Εθνική Αρχή Εποπτείας της Αγοράς θα αποτελείται σε πρώτη φάση από 500 εξειδικευμένα στελέχη, εκ των οποίων τα 300 θα ασχολούνται καθημερινά με ελέγχους.

Η…παγιωμένη εδώ και καιρό κρίση ακρίβειας έχει «στεγνώσει» τα νοικοκυριά, απομυζώντας την αγοραστική τους δύναμη και την ικανότητά τους να τακτοποιούν φορολογικές και λοιπές υποχρεώσεις. 

Τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποίησε του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ επιβεβαιώνει το συμπέρασμα που έχουν καταλήξει και άλλες αντίστοιχες μελέτες, ότι δηλαδή η συντριπτική πλειοψηφία των νοικοκυριών-παρά τη συγκρατημένη βελτίωση που παρατηρείται σε σχέση με το 2023- βρίσκεται σε δυσμενή θέση. Σύμφωνα με την έρευνα 6 στα 10 νοικοκυριά αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες για ολόκληρο τον μήνα, καθώς το εισόδημά τους επαρκεί μόλις για 19 ημέρες. Επίσης το 81,6% αδυνατεί να αποταμιεύσει και το 28,9% έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο. Ακόμη το 11,7% ζει σε συνθήκες ακραίας φτώχειας.

Σε δεινή θέση αυτοαπασχολούμενοι και μικροεπιχειρηματίες

Ειδικά οι αυτοαπασχολούμενοι/ες και οι μικροεπιχειρηματίες βρίσκονται σε ολοένα και δυσμενέστερη θέση: το 53,3% των νοικοκυριών που εξαρτώνται από επιχειρηματικά έσοδα δηλώνουν ότι το εισόδημά τους δεν επαρκεί μέχρι το τέλος του μήνα, ποσοστό που αυξήθηκε δραματικά, από 42,8% το 2023.

Ακρίβεια, η μεγαλύτερη απειλή

Η ακρίβεια είναι η μεγαλύτερη απειλή, καθώς οι αυξήσεις στα τρόφιμα και τους λογαριασμούς επηρεάζουν σχεδόν όλα τα νοικοκυριά. Το 72,4% περιορίζει άλλες δαπάνες λόγω της ανόδου των τιμών, ενώ πάνω από το 60% βλέπει αύξηση στα έξοδα διατροφής και στέγασης.
Ειδικότερα τώρα:

• Το 11,7% δήλωσε ότι τα εισοδήματά του δεν επαρκούν για να καλύψουν ούτε τις βασικές του ανάγκες
• Το 50+% των νοικοκυριών δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν ένα έκτακτο, αλλά αναγκαίο, έξοδο της τάξης των 500 ευρώ, είτε το αντιμετωπίζουν με μεγάλη δυσκολία. 
• Το 64,9% δαπάνησε περισσότερα για λογαριασμούς σπιτιού
• Το 63,4% δαπάνησε περισσότερα για είδη διατροφής 
• Το 41,9% δαπάνησε λιγότερα για εξόδους ψυχαγωγίας 
• Το 39,2% δαπάνησε λιγότερα για ένδυση – υπόδηση 
• Το36,1% καθυστερεί ή αδυνατεί να καλύψει ιατρικά έξοδα 
• Το 28,2% καθυστερεί ή αδυνατεί να καλύψει την πληρωμή του ρεύματος 
• Το 22,8% καθυστερεί ή αδυνατεί να καλύψει τα έξοδα θέρμανσης
• Οι πολίτες ζητούν ουσιαστικά μέτρα στήριξης, με βασικές προτεραιότητες την αύξηση μισθών και συντάξεων (69%), τον έλεγχο της αισχροκέρδειας (52,7%) και τη μείωση φόρων (45,9%) ενώ η κυβερνητική πολιτική αξιολογείται πιο αρνητικά από προηγούμενες χρονιές.

Η ακρίβεια παραμένει το νούμερο ένα πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας κατατρώγοντας ολοένα και περισσότερο τα οικογενειακά εισοδήματα και αποδυναμώνοντας διαρκώς την ποιότητα ζωής των Ελλήνων.

Η πορεία της οικονομίας, η ακρίβεια, ο πληθωρισμός και η κατάσταση των ελληνικών νοικοκυριών αποτυπώνονται και στην ενδιάμεση έκθεση του ΙΝΕ- ΓΣΕΕ που δόθηκε πριν λίγο καιρό στην δημοσιότητα.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην 24η θέση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωση όσον αφορά το ύψος μισθού πλήρους απασχόλησης και δυστυχώς στην τελευταία θέση στην αγοραστική δύναμη.

Περαιτέρω δε, σε όλα τα είδη που συμπεριλαμβάνονται στον Γενικό Δείκτη Καταναλωτή, από το 2020 έως σήμερα οι αυξήσεις τιμών είναι σε διψήφια ποσοστά.

Οι καταναλωτές διαπιστώνουν ότι οι αυξήσεις στις τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών είναι σχεδόν καθημερινές και ολοένα και περισσότεροι δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους ενώ έχουν μειώσει αισθητά τις αγορές τους στα σούπερ μάρκετ ή αγοράζουν φθηνότερα και ενδεχομένως κατώτερης ποιότητας προϊόντα.

Η ακρίβεια παραμένει το νούμερο ένα πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας κατατρώγοντας ολοένα και περισσότερο τα οικογενειακά εισοδήματα και αποδυναμώνοντας διαρκώς την ποιότητα ζωής των Ελλήνων.

Η πορεία της οικονομίας, η ακρίβεια, ο πληθωρισμός και η κατάσταση των ελληνικών νοικοκυριών αποτυπώνονται και στην ενδιάμεση έκθεση του ΙΝΕ- ΓΣΕΕ που δόθηκε πριν λίγο καιρό στην δημοσιότητα.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην 24η θέση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωση όσον αφορά το ύψος μισθού πλήρους απασχόλησης και δυστυχώς στην τελευταία θέση στην αγοραστική δύναμη.

Περαιτέρω δε, σε όλα τα είδη που συμπεριλαμβάνονται στον Γενικό Δείκτη Καταναλωτή, από το 2020 έως σήμερα οι αυξήσεις τιμών είναι σε διψήφια ποσοστά.

Οι καταναλωτές διαπιστώνουν ότι οι αυξήσεις στις τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών είναι σχεδόν καθημερινές και ολοένα και περισσότεροι δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους ενώ έχουν μειώσει αισθητά τις αγορές τους στα σούπερ μάρκετ ή αγοράζουν φθηνότερα και ενδεχομένως κατώτερης ποιότητας προϊόντα.

Υπό αυτές τις ασφυκτικές συνθήκες καταναλωτικές οργανώσεις ετοιμάζονται και καλούν τους καταναλωτές σε ολικό μποϋκοτάζ, δηλαδή αποχή από όλες τις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών, για την 15η Μαρτίου που είναι και η Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτή.

«Στην Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτή ετοιμάζουμε μποϋκοτάζ με θέμα «Η φωνή σου έχει δύναμη, δεν ψωνίζω»» είπε στο thestival.gr ο πρόεδρος της Ένωσης Εργαζόμενων Καταναλωτών, Απόστολος Ραυτόπουλος προσθέτοντας ότι το μποϋκοτάζ της 15ης Μαρτίου αφορά όλα τα προϊόντα.

Παρότι οι Έλληνες καταναλωτές δεν είναι συνηθισμένοι σε τακτικές μποϋκοτάζ όπως οι καταναλωτές άλλων Ευρωπαϊκών χωρών ο κ. Ραυτόπουλος επισημαίνει ότι ήρθε η ώρα να συμμετάσχουν καθώς «εάν δεν κάνουμε τίποτα παρότι βρισκόμαστε στον 4ο χρόνο των αυξήσεων των προϊόντων και των ανατιμήσεων θα μείνουμε στα λόγια».

«Αυτή θα είναι μια μέρα ορόσημο προκειμένου να σταματήσει αυτό το τεράστιο κύμα ακρίβειας που μαστίζει όλον τον κόσμο. Και μπορεί η ακρίβεια να μην είναι μόνο στην Ελλάδα, αλλά η αισχροκέρδεια είναι πραγματικά ελληνικό φαινόμενο. Η αισχροκέρδεια και η απληστία των κερδών έχουν πάρει πλέον τρομακτικές διαστάσεις» είπε ο κ. Ραυτόπουλος.

Τόνισε ότι η ακρίβεια αφορά το τρίπτυχο: σούπερ μάρκετ, στέγαση και ενέργεια.

Ειδικά όσον αφορά την ηλεκτρική ενέργεια αναφέρθηκε στην κατάργηση από 1η Φεβρουαρίου του νυχτερινού τιμολογίου -όπως το ξέραμε- καθώς όπως είπε «μειώθηκαν κατά 33% οι ώρες του και ταυτόχρονα αυξήθηκε η τιμή της κιλοβατώρας». Πρόσθεσε ότι καταργήθηκαν τα σταθερά τιμολόγια των έξι μηνών όπου η κιλοβατώρα κόστιζε 8-8,5 λεπτά του ευρώ και «τώρα έγιναν όλα τα συμβόλαια ετήσια, η πιο φθηνή κιλοβατώρα είναι 10 λεπτά του ευρώ και η ακριβότερη 15 λεπτά του ευρώ».

«Δηλαδή αυξήθηκε η κιλοβατώρα κατά 18% και μειώθηκε το νυχτερινό τιμολόγιο σε ποσοστό 33%» επεσήμανε ο πρόεδρος της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών.

Όσον αφορά το καλάθι του νοικοκυριού στα σούπερ μάρκετ που είχε εφαρμοστεί από την κυβέρνηση ως μέτρο κατά της ακρίβειας ο κ. Ραυτόπουλος είπε ότι πλέον έχει εξασθενήσει από τις αλυσίδες των σούπερ μάρκετ αλλά και τις βιομηχανίες «που το έχουν απαξιώσει και δεν δίνουν προσφορές».

«Από τον Σεπτέμβριο του 2021 έως σήμερα η κυβέρνηση μέσα από το αρμόδιο υπουργείο έχει πάρει 28 μέτρα προκειμένου να πατάξει την ακρίβεια και την αισχροκέρδεια όμως όλα αυτά τα μέτρα μέχρι τώρα αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά. Αυτός είναι ο λόγος που από την στιγμή που η κυβέρνηση και το υπουργείο Ανάπτυξης δεν κάνουν αυτό που οφείλουν να κάνουν προκειμένου να προστατευθούν οι καταναλωτές, θα κάνουμε εμείς ως Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών κατά την 15η Μαρτίου το μποϋκοτάζ προκειμένου να δώσουμε να καταλάβουν ότι εμείς οι καταναλωτές έχουμε την δύναμη. Διότι αν εμείς εκείνη την ημέρα δεν ψωνίσουμε θα δείτε πως θα αρχίσουν να πέφτουν οι τιμές» κατέληξε ο κ. Ραυτόπουλος.

Ένα νέο application θα έχουν στο κινητό τους τηλέφωνο οι καταναλωτές, το προσεχές διάστημα, προκειμένου να στέλνουν εύκολα και γρήγορα τις καταγγελίες τους όταν εντοπίζουν αδικαιολόγητες ανατιμήσεις.

Αναλυτικότερα. σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του enikonomia στην τελική ευθεία βρίσκονται οι διαδικασίες προκειμένου το προσεχές διάστημα να λειτουργήσει μια ιδιαίτερα καινοτόμα και τεχνολογικά προηγμένη ψηφιακή πλατφόρμα, μέσα από την οποία οι καταναλωτές θα μπορούν θα καταγγέλλουν κρούσματα αισχροκέρδειας και κερδοσκοπίας.

Μάλιστα η συγκεκριμένη πλατφόρμα θα μπορεί να την έχουν οι καταναλωτές ως εφαρμογή στο κινητό τους τηλέφωνο. Μέσα από την νέα εφαρμογή οι καταναλωτές θα έχουν την δυνατότητα να στέλνουν, εκτός μαζί με την περιγραφή και την φωτογραφία του προϊόντος για το οποίο εκτιμούν ότι πωλείται σε ιδιαίτερα υψηλή τιμή.

Η εφαρμογή αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το προσεχές διάστημα και θα παρέχει μια ολοκληρωμένη εικόνα στους ελεγκτές, οι οποίοι σε προχωρούν σε εξονυχιστικούς ελέγχους. Στόχος είναι οι ελεγκτές να έχουν μια μεγάλη βάση δεδομένων από καταγγελίες και να εστιάζουν σε αυτές για τις οποίες υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για πιθανά κρούσματα αισχροκέρδειας.

Στο στόχαστρο τα περιθώρια κέρδους

Αξίζει να σημειωθεί ότι τουλάχιστον μέχρι το τέλους του χρόνου θα βρίσκεται σε ισχύ το μέτρο που υποχρεώνει προμηθευτές και σούπερ μάρκετ να πωλούν τα προϊόντα τους με μικτό περιθώριο κέρδους το οποίο δεν θα είναι μεγαλύτερο από το αντίστοιχο με το οποίο πωλούνταν τα προϊόντα τον Δεκέμβριο του 2021, δηλαδή όταν άρχιζε να ξεσπά η ενεργειακή κρίση.

Οι έλεγχοι και τα υψηλά πρόστιμα αποτελούν το μεγάλο «όπλο» του υπουργείου προκειμένου να αποτρέψουν φαινόμενα κερδοσκοπίας. Εδώ και λίγες εβδομάδες οι ελεγκτές μπορούν να επιβάλλουν αυξημένα πρόστιμα σε επιχειρήσεις που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να φτάσει και τα 11 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα οι ελεγκτές μπορούν να επιβάλλουν πρόστιμα 6 εκατ. σε όποιες επιχειρήσεις συνεχίζουν να κάνουν προωθητικές ενέργειες εφόσον προηγουμένως έχουν κάνει ανατιμήσεις και άλλα 5 εκατ. ευρώ εάν πωλούν τα προϊόντα τους με μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους σε σχέση με αυτό που τα πούλαγαν τον Δεκέμβριο 2021. Σημειώνεται επίσης ότι οι βιομηχανίες τροφίμων και οι εμπορικές επιχειρήσεις έχουν την υποχρέωση να ενημερώνουν το υπουργείο Ανάπτυξης όταν προβαίνουν σε ανατιμήσεις των προϊόντων τους.

Έρευνα του ΙΟΒΕ δείχνει ότι 6 στους 10 καταναλωτές δηλώνουν ότι «μόλις τα βγάζουν πέρα»

Σχεδόν 6 στους 10 καταναλωτές δηλώνουν ότι «μόλις τα βγάζουν πέρα» και θα «κόψουν» δαπάνες ενώ πάνω από 8 στους 10 δεν θεωρεί πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο ενώ αυξάνονται τα νοικοκυριά που «τρώνε από τα έτοιμα», αποκαλύπτουν τα αποτελέσματα που δημοσιοποίησε το Ινστιτούτο Οικονομικών Μελετών του ΙΟΒΕ (Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών).

Το 56% των καταναλωτών εκτιμά ότι θα υπάρξει νέα άνοδος των τιμών με ίδιο ή και ταχύτερο ρυθμό το προσεχές διάστημα. Μόλις το 17% δηλώνει ότι αναμένει μια σταθερότητα.

Απαισιόδοξα είναι και τα περισσότερα νοικοκυριά για το μέλλον. Έξι στα δέκα αναμένουν ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης, τους προσεχείς 12 μήνες, ενώ μόλις το 5% προβλέπει μικρή βελτίωση.

Πάνω από τους μισούς καταναλωτές εκτιμούν ότι δε θα προβούν σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ μόλις το 5% αναμένει το αντίθετο.

Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης ενισχύθηκε ελαφρά τον Απρίλιο και διαμορφώθηκε στις -41,7 μονάδες, έναντι -44,7 μονάδες τον Μάρτιο, με τους Έλληνες καταναλωτές να είναι και πάλι οι περισσότερο απαισιόδοξοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το 75% έχει ακυρώσει δαπάνες διασκέδασης, οι μισοί καταναλωτές αναβάλουν εργασίες επισκευής σπιτιών και αυτοκινήτων – Βάζουν χέρι και στις αποταμιεύσεις

Η ακρίβεια έχει αλλάξει άρδην τις καταναλωτικές συνήθειες των πολιτών, που κόβουν από παντού και βάζουν χέρι ακόμη και στις αποταμιεύσεις τους, για να τα βγάλουν πέρα και να καλύψουν βασικές δαπάνες.

Η έρευνα του Ινστιτούτου Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγάθων (ΙΕΛΚΑ) είναι αποκαλυπτική για την επίδραση της ακρίβειας και των ανατιμήσεων στις καταναλωτικές συνήθειες στην Ελλάδα. Ξεκάθαρη είναι η τάση των καταναλωτών για εξοικονόμηση χρημάτων για τις αγορές βασικών αγαθών και υπηρεσιών και δευτερευόντως διαχείρισης χρημάτων.

Συγκεκριμένα το 75% (έναντι 71% τον Ιανουάριο 2023) του κοινού δηλώνει ότι έχει ακυρώσει δαπάνες διασκέδασης όπως είναι η εστίαση, οι διακοπές, τα ταξίδια κ.α. Το 52% (έναντι 50% τον Ιανουάριο) του κοινού δηλώνει ότι έχει αναβάλει εργασίες συντήρησης και επισκευής, π.χ. στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο. Το 55% (έναντι 55% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει μειώσει συνολικά τις αγορές σε είδη τροφίμων και είδη παντοπωλείου. Το 48% (έναντι 40% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει αλλάξει μάρκα-επωνυμία προϊόντος.

Για να ανταποκριθούν στις αυξημένες υποχρεώσεις τους, λόγω και της ακρίβειας, οι καταναλωτές βάζουν χέρι και στα έτοιμα. Το 28% (έναντι 24% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει χρήματα από τις αποταμιεύσεις του προκειμένου να καλύψει τις αγορές του. Επίσης το 28% (έναντι 29% τον Ιανουάριο) έχει αναβάλει την πληρωμή λογαριασμών ή έχει προχωρήσει σε στάση πληρωμής των υποχρεώσεων το, ενώ το 15% (έναντι 11% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει αυξήσει τον χρόνο εργασίας ή έχει βρει δεύτερη εργασία προκειμένου να αυξήσει το εισόδημα του.

Μόλις 4% του κοινού δηλώνουν ότι δεν έχουν λάβει κανένα απολύτως μέτρο για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων.

Οι καταναλωτές ζητούν μείωση του ΦΠΑ σε βασικά τρόφιμα

Όσον αφορά τα μέτρα της πολιτείας για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, ένα χρόνο μετά την εφαρμογή του, το καλάθι του νοικοκυριού παρουσιάζει θετική εικόνα. Έχει αυξηθεί η χρήση του από το καταναλωτικό κοινό, από 28% σε 61%, ενώ το κοινό που θεωρεί ότι δεν προσφέρει τίποτα έχει μειωθεί από 44% σε 29%.

Σύμφωνα με την έρευνα, το καλάθι του νοικοκυριού καταλαμβάνει την τελευταία θέση, σε σχέση με τα μέτρα που θεωρούν οι ίδιοι οι καταναλωτές ότι θα τους βοηθούσαν στην αντιμετώπιση της ακρίβειας με μόλις 3%. Το κύριο μέτρο που επιθυμούν οι καταναλωτές, είναι με διαφορά η μείωση του ΦΠΑ σε βασικά τρόφιμα σε ποσοστό 81%, ακολουθούν τα προϊόντα με μόνιμη δέσμευση τιμής με 10% και το market pass με 6%

Σημειώνεται ότι ποσοστό 49% των στελεχών της αγοράς (κυλιόμενη έρευνα στελεχών ΙΕΛΚΑ) θεωρούν ότι το καλάθι του νοικοκυριού δεν είναι ένα επιτυχημένο μέτρο, ενώ το 24% θεωρεί ότι είναι ένα επιτυχημένο μέτρο. Σε ένα μεγάλο βαθμό, αυτό το αποτέλεσμα οφείλεται στο υψηλό διαχειριστικό κόστος που έχει το συγκεκριμένο μέτρο από την πλευρά των επιχειρήσεων, σε σχέση με την ικανοποίηση του αυστηρού νομοθετικού πλαισίου, την αποτελεσματική διαπραγμάτευση με τις προμηθευτικές εταιρείες, την πολυπλοκότητας στη διαχείριση των αποθεμάτων, του ραφιού, τη σήμανση στα ράφια κ.α..

Η ακρίβεια θα «πρωταγωνιστήσει» στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι καθώς φέτος αναμένεται να είναι πιο «τσουχτερό» το κόστος, αυξημένο κατά 10%-20%. Μια τετραμελής οικογένεια θα χρειαστεί να πληρώσει περίπου 150 ευρώ.

Πολλοί αρχίζουν να παίρνουν στο χέρι μολύβι και χαρτί για τις αγορές του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού και τον υπολογισμό του κόστους. ‘Έρευνα αγοράς πριν στηθεί το χριστουγεννιάτικο τραπέζι και πιο λιτές επιλογές για πολλούς καταναλωτές, έχει προκαλέσει το ξέφρενο ράλι τιμών σε βασικά αγαθά.

Φέτος το κόστος του εορταστικού τραπεζιού για μία τετραμελή οικογένεια υπολογίζεται στα 152 ευρώ ενώ πέρυσι ήταν στα 127 ευρώ.

Οι περισσότεροι καταναλωτές αφήνουν πίσω τα πολυπληθή χριστουγεννιάτικα τραπέζια. Ο οικογενειακός προϋπολογισμός ψαλιδίζεται και το εορταστικό τραπέζι μετά και τα στοιχεία για τον πληθωρισμό στα τρόφιμα προβλέπεται να είναι αισθητά φτωχότερο.

Οι ανατιμήσεις των προϊόντων ειδικά σε κρέας, λάδι και γλυκά δεν αφήνουν ανεπηρέαστο το χριστουγεννιάτικο τραπέζι που θα είναι ακριβότερο έως και 20%. Με τους καταναλωτές να μετρούν τόσο τα άτομα που θα βρίσκονται γύρω από το τραπέζι εκείνη την ημέρα όσο και τα προϊόντα που θα αγοράσουν.

Παραδοσιακά η λίστα για του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού περιλαμβάνει:

Αρνί: 13 – 14€/κιλό

Γαλοπούλα: 10-12€/κιλό

Χοιρινό: 7,5 – 9€ /κιλό

Τομάτες: 2,20- 2,30/κιλό

Φέτα: 10 – 14,30/κιλό

Αναψυκτικά: 1€ -  1,30 €/τεμάχιο

Κρασί: 4,5€ – 5,5 €

Παραδοσιακά γλυκά:10€ - 16€/κιλό

Σύμφωνα με φορείς της αγοράς οι καταναλωτές θα γίνουν κυνηγοί προσφορών για να καταφέρουν να γεμίσουν το εορταστικό τραπέζι με τα απαραίτητα.