Η φτώχεια δεν είναι μόνο ένας στατιστικός δείκτης. Είναι η καθημερινή ανασφάλεια που νιώθουν όσοι δεν έχουν να πληρώσουν το νοίκι, τους λογαριασμούς ή τις δόσεις του στεγαστικού δανείου. Είναι η επιδείνωση των προβλημάτων ψυχικής υγείας, που συνδέονται και με το οικονομικό άγχος. Είναι όψεις του κοινωνικού αποκλεισμού που μένουν εκτός των επίσημων μετρήσεων.

Η φετινή «Έκθεση για τη Φτώχεια στην Ελλάδα 2025», την οποία δημοσίευσε το Ελληνικό Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Φτώχειας, επιχειρεί να φωτίσει κάποιες από αυτές τις αθέατες πλευρές. Αξιολογεί με επιστημονικά εργαλεία την πρόοδο της «Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη για τη Μείωση της Φτώχειας» (ΕΣΚΕ), την οποία υλοποιεί η κυβέρνηση, αφού ήταν απαραίτητος όρος στο ΕΣΠΑ 2021-27.

Η Έκθεση αναδεικνύει μεταξύ άλλων τα κενά της Εθνικής Στρατηγικής, τις νέες ανάγκες που οφείλει να καλύψει και προχωρά σε συστάσεις πολιτικής.

Χάνεται ο εθνικός στόχος για μείωση της φτώχειας

Αρκεί κανείς να ρίξει μια ματιά στα επίσημα κείμενα της Εθνικής Στρατηγικής για την Μείωση της Φτώχειας (ΕΣΚΕ), για να καταλάβει πόσο μακριά είμαστε από τους διακηρυγμένους στόχους της.

Η ΕΣΚΕ δημοσιοποιήθηκε στην τελική της μορφή την άνοιξη του 2022. Ωστόσο, όπως επισημαίνει το Δίκτυο, από τότε μέχρι σήμερα «δεν έχει υπάρξει κάποια έκθεση που να έχει δει το φως της δημοσιότητας και να αφορά την πορεία εφαρμογής της».

Στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας υπάρχει αναρτημένος ο «Πίνακας για την Παρακολούθηση και Αξιολόγηση των Μέτρων Πολιτικής» της ΕΣΚΕ.

Εκεί αναφέρεται ως «Εθνικός Ποσοτικός Στόχος», ότι η Ελλάδα οφείλει να μειώσει τα ποσοστά του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού (At Risk of Poverty or Social Exclusion – AROPE) κατά 7,3 ποσοστιαίες μονάδες. Από το 29% το 2019, σε 21,7% στο 2030.

Σε απόλυτους αριθμούς σημαίνει μείωση του αριθμού των ατόμων σε κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού κατά 860.000 άτομα: από 3.059.000 το 2019 σε 2.189.000 το 2030.

Διευκρινίζεται ότι «ο νέος ποσοτικός εθνικός στόχος καθορίστηκε μετά από διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Κατά τον χρόνο σύνταξης και υποβολής της ΕΣΚΕ δεν είχαν καθοριστεί οι εθνικοί στόχοι και για τον λόγο αυτό δεν είχαν συμπεριληφθεί».

Αυξάνεται αντί να μειώνεται η φτώχεια

Από τότε έχουν περάσει τρία χρόνια. Αφήνουμε κατά μέρος το γεγονός ότι η μέτρηση ξεκινάει αναδρομικά από το 2019 και όχι από το 2022. Πάντως από τη δημοσίευση της Εθνικής Στρατηγικής ως σήμερα, η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός δεν μειώθηκε αλλά αυξήθηκε. Συγκεκριμένα, το 2022 τα ποσοστά AROPE ήταν 26,3% και το 2023 στο 26,1%. Η φετινή έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ τα υπολογίζει στο 26,9% (για το 2024, με έτος αναφοράς το 2023) ή 2,74 εκατομμύρια άτομα.

Για να καλύψουμε το χαμένο έδαφος, πρέπει ο πληθυσμός σε κίνδυνο φτώχειας να μειωθεί σε πέντε χρόνια κατά 5,2 ποσοστιαίες μονάδες ή κατά 550.000 άτομα. Κάτι που προς το παρόν δεν βλέπουμε να συμβαίνει.

Η μόνη ελπίδα να «βγουν» τα νούμερα, σε απόλυτους αριθμούς, είναι η συρρίκνωση του πληθυσμού, λόγω υπογεννητικότητας, γήρανσης και μετανάστευσης. Ακόμα κι αν πετύχουμε τον εθνικό στόχο, πάλι θα είμαστε υψηλότερα από τον σημερινό μέσο όρο της Ευρώπης (21%)

Παγίδα φτώχειας

Τα στοιχεία που παραθέτει η Έκθεση για τη Φτώχεια στην Ελλάδα 2025, δείχνουν επιδείνωση σε βασικούς τομείς αντί για πρόοδο.

Εκτός από την αύξηση του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας, αυξάνεται ο κίνδυνος υλικής στέρησης, ενώ παραμένει υψηλή η παιδική φτώχεια.

Τα ελληνικά νοικοκυριά δεν έχουν επανέλθει στην κατάσταση που βρίσκονταν πριν το 2009. Η αγοραστική δύναμη των μισθών και των συντάξεων είναι η χαμηλότερη της Ευρώπης.

Το σύστημα φορολόγησης επιβαρύνει δυσανάλογα τα οικονομικά αδύναμα νοικοκυριά. Οι κοινωνικές πολιτικές που εφαρμόζονται για τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς δεν καταφέρνουν να τους βγάλουν από τη φτώχεια.

Η ένταση εργασίας, οι χαμηλοί μισθοί, η εργασιακή ανασφάλεια και η αναντιστοιχία μεταξύ εισοδημάτων και υψηλών τιμών στα είδη πρώτης ανάγκης και στην κατανάλωση ενέργειας εξακολουθούν να παγιδεύουν τους εργαζόμενους στη φτώχεια παρά τις όποιες επιμέρους βελτιώσεις, σημειώνει το Ελληνικό Δίκτυο.

Το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ) καλύπτει μόλις το 60% του ορίου φτώχειας, ποσοστό ανεπαρκές με βάση τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

Τίποτα για μας χωρίς εμάς»

Απηχώντας τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις, οι άνθρωποι που πλήττονται από φτώχεια υπερασπίζονται την αρχή «τίποτα για εμάς χωρίς εμάς», αναφέρει η Έκθεση του Δικτύου.

Απαιτούν δηλαδή μόνιμη εκπροσώπηση, λογοδοσία, και συν-δημιουργία κοινωνικών πολιτικών.

Αντιθέτως, όταν έχουν λόγο είναι μόνο έμμεσα, μέσα από τις φωνές τρίτων. «Οι πολίτες που βιώνουν φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό δεν είχαν συμμετοχή σε θεσμοθετημένο πλαίσιο άμεσης διάδρασης με τους αρμόδιους (Γενική Γραμματεία, υπουργεία) με σκοπό τη συμμετοχή τους στην τελική εκδοχή της αναθεωρημένης ΕΣΚΕ. Με την σειρά του αυτό επηρεάζει και την συνεχή αξιολόγηση της εθνικής στρατηγικής από τα άτομα που βιώνουν φτώχεια για τυχόν βελτιώσεις και ορθή εφαρμογή της», υπογραμμίζει η Έκθεση για τη Φτώχεια στην Ελλάδα 2025.

Κύριες Συστάσεις

Η Έκθεση καλεί σε αποφασιστική και πολυδιάστατη δράση στους εξής άξονες:

1. Αναγνώριση και υποστήριξη των αόρατων πληθυσμών: χαρτογράφηση και στήριξη των αόρατων πληθυσμών μέσω της συλλογής συμπληρωματικών δεδομένων, συμμετοχικού σχεδιασμού, και έμφασης στις αναδυόμενες συνθήκες ψυχικής υγείας που συνδέονται με τα νέα προφίλ φτώχειας. Προσαρμογή των κοινωνικών πολιτικών με βάση τις νέες και τοπικές ανάγκες.

2. Μεταρρύθμιση των δομών: ενίσχυση και ενδυνάμωση της τοπικής αυτοδιοίκησης, καλύτερος συντονισμός μεταξύ των υπουργείων, θεσμοθετημένο πλαίσιο συνεργασίας των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών (ΟΚοιΠ) με τα κέντρα διαμόρφωσης και λήψης αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης και διασφάλιση διαφάνειας και αξιολόγησης της εφαρμογής των κοινωνικών πολιτικών.

3. Στήριξη εκείνων που στηρίζουν: εξασφάλιση μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης και ανάπτυξης ικανοτήτων για ΟΚοιΠ και παρόχους φροντίδας ώστε να συντηρηθούν οι κρίσιμες υπηρεσίες που παρέχονται σε επίπεδο κοινότητας.

4. Ενδυνάμωση των ειδικών: θεσμοθέτηση της ισότιμης συμμετοχής των ανθρώπων που πλήττονται από φτώχεια, σεβασμός των δικαιωμάτων τους μακριά από αποκλεισμούς και διακρίσεις.

5. Διασφάλιση της συνοχής σε δημοσιονομικό και πολιτικό επίπεδο: αλλαγή του άνισου φορολογικού συστήματος με δικαιότερη συμμετοχή στη φορολογική επιβάρυνσηˑ οι πολιτικές που σχετίζονται με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση να είναι κοινωνικά δίκαιες χωρίς αποκλεισμούςˑ εξαίρεση των κοινωνικών δαπανών από τη δημοσιονομική προσαρμογή.

Η πλήρης Έκθεση για τη Φτώχεια στην Ελλάδα – 2025 EΔΩ

Αυξημένους φόρους έως και 33,8% θα πληρώσουν για τα εισοδήματα του 2025, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι, που φορολογούνται με το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα, λόγω της αύξησης του κατώτατου μισθού.

Ο κατώτατος μισθός που αποτελεί τη βάση υπολογισμού των ελάχιστων τεκμαρτών εισοδημάτων για τα οποία φορολογούνται οι αυτοαπασχολούμενοι, αυξήθηκε από την 1η Απριλίου του 2025, στα 880 ευρώ από τα 830 ευρώ.

Μπορεί η αύξηση στον κατώτατο μισθό να είναι της τάξης του 6%, αλλά οδηγεί σε αύξηση των φόρων εισοδήματος σε ποσοστό έως και 33,8%.

Ειδικότερα για τον επαγγελματία που ασκεί τη δραστηριότητα για 6 χρόνια, θα φορολογηθεί για ελάχιστο εισόδημα 13.552 ευρώ, από 11.620 πέρυσι και ο φόρος που θα του βεβαιωθεί θα ανέλθει σε 1.681 ευρώ από 1.256 ευρώ πέρυσι, αυξημένος κατά 33,8%.

Αναλυτικότερα, το ύψος του ελάχιστου τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος για κάθε αυτοαπασχολούμενο που έχει συμπληρώσει 6 έτη άσκησης του επαγγέλματός του και δεν έχει υπάλληλο εργαζόμενο είναι ίσο με τον εκάστοτε ισχύοντα ετήσιο μικτό κατώτατο μισθό του ιδιωτικού τομέα.

Δηλαδή, για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2025, το ύψος του ελαχίστου τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος θα αυξηθεί από 11.620 ευρώ που ήταν το 2024, σε 12.320 ευρώ (880 ευρώ Χ 14 μήνες) το 2025. Επίσης:

• Για τους επαγγελματίες που βρίσκονται στο 4ο έτος άσκησης δραστηριότητας, ισχύει ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος μειωμένο κατά 67%, σε σύγκριση με το βασικό ποσό. Το τεκμαρτό εισόδημα για τους εν λόγω επαγγελματίες θα αυξηθεί το 2025 σε 4.107 ευρώ (12.320 - 67%) έναντι 3.873 ευρώ (11.620 - 67%).
• Για όσους επαγγελματίες ασκούν δραστηριότητα λιγότερα από 4 έτη, δεν ισχύει το αντικειμενικό σύστημα φορολόγησης και φορολογούνται με βάση τα καθαρά κέρδη που δηλώνουν.
• Για τους επαγγελματίες που βρίσκονται στο 5ο έτος άσκησης δραστηριότητας, το βασικό ελάχιστο εισόδημα μειώνεται κατά 33% και διαμορφώνεται σε 8.213 ευρώ για το 2025 από 7.747 το 2024.
• Για τους επαγγελματίες που ασκούν δραστηριότητα για 7 έως 9 έτη ισχύει προσαύξηση του βασικού τεκμαρτού ποσού κατά 10%, οπότε το ποσό αυτό διαμορφώνεται σε 13.552 ευρώ για το φορολογικό έτος 2025, από 12.782 ευρώ που ήταν το φορολογικό έτος 2024.
• Για τους επαγγελματίες που ασκούν δραστηριότητα για 10 έως 12 έτη, το βασικό τεκμαρτό ποσό αυξάνεται κατά 20% και διαμορφώνεται σε 14.907 ευρώ για το φορολογικό έτος 2025, από 14.060 ευρώ το φορολογικό έτος 2024.
• Για τους επαγγελματίες που ασκούν δραστηριότητα για περισσότερα από 12 έτη, η προσαύξηση ανέρχεται στο 30%, και το τεκμαρτό ποσό αυξάνεται στα 15.106 ευρώ για το φορολογικό έτος 2025, από 14.196 ευρώ για το φορολογικό έτος 2024.

Επαγγελματίες με υπαλλήλους

Εάν ο ελεύθερος επαγγελματίας έχει και υπαλλήλους, το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημά του, όπως προκύπτει από την ανωτέρω διαδικασία, προσαυξάνεται:

• Κατά το 10% του ετήσιου κόστους μισθοδοσίας του προσωπικού, με ανώτατο όριο προσαύξησης τις 15.000 ευρώ.
• Κατά το 5% της τυχόν επιπλέον διαφοράς του ετήσιου κύκλου εργασιών της επιχείρησης από τον μέσο όρο ετήσιου κύκλου εργασιών όλων των επιχειρήσεων που ασκούν την ίδια δραστηριότητα βάσει Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας. Η προσαύξηση της περίπτωσης αυτής δεν υπολογίζεται όταν ο μέσος όρος του ετήσιου κύκλου εργασιών του αντίστοιχου Κ.Α.Δ. δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ ή όταν το πλήθος των επιτηδευματιών που υπάγονται στον συγκεκριμένο Κ.Α.Δ. δεν υπερβαίνει τους 30.

Το ποσό που προσδιορίζεται με βάση τα παραπάνω συγκρίνεται με τον μέγιστο καταβαλλόμενο ετήσιο μισθό σε εργαζόμενο της επιχείρησης και το μεγαλύτερο μεταξύ των δύο ποσών λαμβάνεται υπόψη ως το τελικό ποσό του ελαχίστου ετησίου τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος της επιχείρησης.

Αύξηση 47% στα περιστατικά εγκληματικότητας ανηλίκων σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Ειδικά στις περιπτώσεις σωματικής βλάβης η αύξηση άγγιξε το 73%.Κάθε τρεις ώρες κατηγορούνται 2 ανήλικοι.

Τι συμβαίνει στα παιδιά; Τι συμβαίνει με τα παιδιά; Η εβδομάδα που πέρασε, μετρά δεκάδες νέα περιστατικά βίας μεταξύ ανηλίκων, ακραίας, τρομακτικής βίας που δεν περιορίζεται στη λεκτική, δεν περιορίζεται μόνο μεταξύ τους, δεν έχει μέτρο και όριο. Έχει όμως χαρακτηριστικά. Που τρομάζουν, σοκάρουν, προειδοποιούν.

Ούτε ένας μήνας δεν έχει περάσει από το άνοιγμα των σχολείων και τα περιστατικά ενδοσχολικής και εξωσχολικής βίας, ξεπερνούν κάθε φαντασία τόσο για τη συχνότητα όσο και για τη σφοδρότητά τους.

Tα πάνω κάτω έρχονται στο επίδομα ανεργίας η διαδικασία χορήγησης του οποίου αλλάζει θεαματικά και αυξάνεται σε σχέση με το υφιστάμενο επίπεδο, ενώ συγχρόνως θα προσαυξάνεται επιπλέον για τους «παλαιούς» και υψηλόμισθους εργαζόμενους.

Σύμφωνα με το σχέδιο που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας και η ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ), το επίδομα ανεργίας αλλάζει και πλέον θα είναι εμπροσθοβαρές, δηλαδή αυξημένο τους πρώτους μήνες μετά την απόλυση και θα μειώνεται σταδιακά στους επόμενους μήνες.

Ωστόσο η διάρκεια καταβολής του δεν μεταβάλλεται και θα παραμείνει στους 12 μήνες, ενώ συγχρόνως, ο εργαζόμενος θα υποχρεωθεί να παρακολουθεί προγράμματα επανακατάρτισης και να αποδεχθεί εργασία που θα προτείνει η ΔΥΠΑ και η οποία θα είναι στην ειδικότητά του.

Όλες οι αλλαγές στο επίδομα ανεργίας

Σήμερα το επίδομα ανεργίας καταβάλλεται για 12 μήνες και ανέρχεται στο 55% του βασικού ημερομισθίου (Χ25) ήτοι 489,05 ευρώ και με το σχέδιο του υπουργείου Εργασίας, το ύψος του θα κλιμακώνεται ανά τρίμηνο και συγκεκριμένα:

Για το Α’ τρίμηνο της ανεργίας το επίδομα θα διαμορφωθεί στο 70% του κατώτατου μισθού ή σε 610 ευρώ.
Για το Β τρίμηνο της ανεργίας το επίδομα θα μειωθεί στο 65% του βασικού μισθού ή σε 655,15 ευρώ.
Για το Γ΄ τρίμηνο το επίδομα θα μειωθεί στο 55% του βασικού μισθού ή σε 479,05 ευρώ.
Για το Δ τρίμηνο της ανεργίας, το επίδομα θα υποχωρήσει στο 45% του βασικού μισθού ή σε 391,95 ευρώ.
Για τους μισθωτούς με προϋπηρεσία άνω των 15 ετών και απολαβές (εν υπηρεσία) άνω των 1.500 - 20.000 ευρώ το σχέδιο προβλέπει, όπως τα ανωτέρω κλιμάκια του νέου επιδόματος ανεργίας να προσαυξάνεται κατά 100 ή 200 ευρώ, ώστε να μειωθεί το μισθολογικό σοκ που επέφερε η απόλυση.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, η μείωση του επιδόματος ανεργίας ανά τρίμηνο προωθείται για δύο λόγους:

Να περιοριστεί κατά τους πρώτους μήνες η διαφορά από τις απολαβές που ελάμβανε ως εργαζόμενος.
Η σταδιακή απομείωση του επιδόματος, ώστε να λειτουργεί ως κίνητρο για την ανεύρεση νέας εργασίας.

Σήμερα, από το σύνολο των 1.039.752 εγγεγραμμένων ανέργων στη ΔΥΠΑ, μόνο το 25,32% είναι επιδοτούμενοι.

Ειδικότερα, το σύνολο των επιδοτούμενων ανέργων από το τη ΔΥΠΑ, ανέρχεται σε 263.312 άτομα, εκ των οποίων οι 136.333 ή το 51,8% είναι «κοινοί άνεργοι» και λοιπές κατηγορίες επιδοτούμενων ανέργων και οι 126.979 ή το 48,2% είναι εποχικοί άνεργοι που προέρχονται από τα τουριστικά επαγγέλματα.

Πάνω από 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα η χονδρική ρεύματος στην Ελλάδα – Το αιφνίδιο ράλι του φυσικού αερίου και οι αποφάσεις των παρόχων ρεύματος.

«Φουσκωμένα» αναμένεται να είναι τα τιμολόγια ρεύματος που θα ανακοινώσουν οι πάροχοι για τον Σεπτέμβριο. Κύρια αιτία για αυτή τη δυσμενή εξέλιξη που αφορά νοικοκυριά και επιχειρήσεις, είναι η μεγάλη αύξηση της χονδρικής τιμής του ρεύματος, που ξεπέρασε τα 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα, απόρροια της ραγδαίας ανόδου των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Ειδικότερα η τιμή της χονδρικής ρεύματος στη χώρα μας, σήμερα Παρασκευή, έφτασε στα 107,5 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ και χθες ήταν πάνω από τα 100 ευρώ (102,78 ευρώ).  Πρόκειται για μια εξέλιξη που θα επηρεάσει άμεσα τη λιανική αγορά και θα μετακυληθεί στα ενεργειακό τιμολόγια. Θεωρείται βέβαιο ότι οι πάροχοι ρεύματος θα προχωρήσουν σε αυξήσεις στις τιμές ρεύματος, που σε σχέση με τα τιμολόγια του Αυγούστου, αναμένεται να παρουσιάσουν αύξηση που θα κυμαίνεται από 10% έως 15%. Αυτή είναι η εκτίμηση παραγόντων της αγοράς ενέργειας, που σημειώνουν ότι η ανάφλεξη των τιμών του φυσικού αερίου, αποτελεί τον βασικό παράγοντα για το νέο ντόμινο αυξήσεων.

Για μήνες η τιμή του φυσικού αερίου παρουσίαζε υποχωρητικές τάσεις και να πέφτει ακόμα και στα 25 ευρώ. Το τελευταίο διάστημα άρχισε να «υποτροπιάζει» ξεπερνώντας τα 40 ευρώ (συμβόλαιο αναφοράς Σεπτεμβρίου), ενώ τις δύο εβδομάδες του Αυγούστου σημειώνει άνοδο της τάξεως του 50%! Τις τελευταίες ημέρες-όπως και σήμερα-κινείται πέριξ των 38 ευρώ. Ο λόγος για το αιφνίδιο ράλι στο φυσικό αέριο, που επηρεάζει και τη χονδρική ρεύματος, είναι η «αναζωπύρωση» της ανησυχίας αναφορικά με την ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης τον επόμενο χειμώνα.

Ο φόβος ότι η Ευρώπη μπορεί να μην έχει σταθερή ροή LNG, που αποτέλεσε τη βασική πηγή ενεργειακής τροφοδοσίας τους προηγούμενους μήνες, έχει «φουντώσει» ξανά προβληματίζοντας αγορές και επενδυτές και συμπαρασύροντας προς τα πάνω τις ενεργειακές τιμές.

Την Κυριακή οι προμηθευτές ρεύματος θα ανακοινώσουν τα τιμολόγια Σεπτεμβρίου, ωστόσο οι καταναλωτές θα πρέπει να περιμένουν τις αποφάσεις του υπουργείου Ενέργειας, για να δουν τι τελικώς θα πληρώσουν. Το ΥΠΕΝ δεν έχει αποσαφηνίσει έως τώρα αν θα δώσει ενεργειακή επιδότηση τον Σεπτέμβριο ούτε φυσικά ποιο θα είναι το ύψος αυτής.

Η επιδότηση Αυγούστου

Τον Αύγουστο η κρατική στήριξη ήταν ύψους 10 ευρώ ανά Μεγαβατώρα (1 λεπτού του ευρώ ανά κιλοβατώρα).
Ειδικότερα οι ενισχύσεις για την ηλεκτρική ενέργεια σε οικιακά τιμολόγια και για όλες τις παροχές κύριας και μη κύριας κατοικίας, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια και ανεξαρτήτως παρόχου, διαμορφώνονται ως εξής:

- Για μηνιαίες καταναλώσεις έως 500kWh, η ενίσχυση θα είναι 10Euro/MWh. Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει το 90% των νοικοκυριών στην Ελλάδα.

- Την ίδια ενίσχυση θα λάβουν και όσοι έχουν μηνιαία κατανάλωση πάνω από 500 kWh, υπό την προϋπόθεση ότι θα μειώσουν κατά 15% τη μέση ημερήσια κατανάλωση ενέργειας σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή.

- Στα νοικοκυριά που είναι ενταγμένα στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) η ενίσχυση ανέρχεται στα 50 Euro/MWh και απορροφά το σύνολο του αυξημένου κόστους.

Αντιμέτωπα με «κρυφές» χρεώσεις-αυξήσεις στα ενεργειακά τιμολόγια θα βρεθούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις από την 1η Μαΐου.

Οι νέες αυξήσεις αφορούν στα τέλη δικτύου διανομής που εισπράττονται μέσω των λογαριασμών ρεύματος από τους παρόχους και θα αναπροσαρμοστούν προς τα πάνω. Αυτό θα συμβεί διότι τροποποιείται η μεθοδολογία υπολογισμού τους, όπως προβλέπει η σχετική πρόσφατη απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας.

Με την απόφαση της ΡΑΕ που τίθεται σε ισχύ από την 1η Μαΐου, η χρέωση ισχύος αναπροσαρμόζεται στα 4,434 ευρώ ανά KVA ανά έτος από 0,52 ευρώ σήμερα και η χρέωση ενέργειας μειώνεται στα 0,01415 ευρώ/kWh από 0,0213 ευρώ/kWh.

Η αύξηση κατά μέσο όρο στο ενεργειακό τιμολόγιο ενός νοικοκυριού θα είναι περίπου 76 ευρώ τον χρόνο (2023).

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έκανε το εξειδικευμένο στα ενεργειακά θέματα allazorevma.gr, ένας μέσος καταναλωτής (25 KVA ισχύ και 3.750 kWh ετήσια κατανάλωση) θα χρεωθεί με 174 ευρώ ετησίως για τέλη δικτύου διανομής, από 98 ευρώ που χρεωνόταν μέχρι τώρα.

Αντίστοιχα μεγάλη θα είναι η επιβάρυνση και για τις επιχειρήσεις μέσης και χαμηλής τάσης, καθώς τα τέλη δικτύου υπερτριπλασιάζονται.

Πρόκειται προφανώς για μια δυσάρεστη εξέλιξη τόσο για τα νοικοκυριά που πήραν βαθιά ανάσα το τελευταίο διάστημα από τη μείωση των ενεργειακών τιμολογίων, όσο και για τις επιχειρήσεις που δεινοπαθούν από την ενεργειακή ακρίβεια, που εκτόξευσε στα ύψη τα κόστη λειτουργίας.

Μία στις τρεις επιχειρήσεις (34,8%), όπως καταγράφηκε σε έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, αντιμετώπισε αυξήσεις άνω του 50%, με τις μισές από αυτές να δηλώνουν πως το σχετικό κόστος αυξήθηκε πάνω από 100%.

Έτσι, η μεσοσταθμική αύξηση της δαπάνης ενέργειας για το σύνολο των επιχειρήσεων διαμορφώθηκε σε 42% το 2022.

Μειωμένη η επιδότηση τον Απρίλιο

Για τον μήνα Απρίλιο η επιδότηση των οικιακών τιμολογίων ρεύματος, ήταν αισθητά μειωμένη σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες.

Στα ίδια επίπεδα, ίσως και χαμηλότερα αναμένεται να κυμανθεί και τον Απρίλιο. Συγκεκριμένα «έπεσε» στα 15 ευρώ ανά μεγαβατώρα για μηνιαίες καταναλώσεις έως 500 kWh, από τα 40 ευρώ που ήταν τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο.

Συγκεκριμένα, τα οικιακά τιμολόγια, για όλες τις παροχές κύριας και μη κύριας κατοικίας, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια και ανεξαρτήτως παρόχου

Για μηνιαίες καταναλώσεις έως 500 KWh, η επιδότηση θα είναι 15€/MWh. Η κατηγορία αυτή αφορά το 90% των νοικοκυριών στην Ελλάδα.

Την ίδια επιδότηση θα λάβουν και όσοι έχουν μηνιαία κατανάλωση πάνω από 500 KWh, υπό την προϋπόθεση ότι θα μειώσουν κατά 15% τη μέση ημερήσια κατανάλωση ενέργειας σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή.

Στα νοικοκυριά που είναι ενταγμένα στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) η επιδότηση ανέρχεται στα 54€/MWh.

Όσον αφορά στις επιδοτήσεις για τους αγρότες, η επιδότηση ανέρχεται επίσης στα 15€/MWh

Στη «σκιά» των αλλεπάλληλων αυξήσεων των επιτοκίων που πλήττουν τα εκτεθειμένα σε δάνεια νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αλλά και με «φόντο» τις αναταράξεις στο τραπεζικό σύστημα, στην χώρα μας οι πλειστηριασμοί συνεχίζουν να πέφτουν «βροχή».

Όπως προκύπτει πάντως και από στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, τα τελευταία χρόνια όλα τα τραπεζικά ιδρύματα έχουν «καθαρίσει» τους ισολογισμούς τους από μη εξυπηρετούμενα δάνεια και την «βρώμικη δουλειά» την έχουν αναλάβει funds, εισπρακτικές, servicers και δικηγορικά γραφεία.

Έως το τέλος του μήνα έχουν προγραμματιστεί να γίνουν 2.210 πλειστηριασμοί, με τη λίστα να περιέχει ολόκληρες βιομηχανικές μονάδες, ξενοδοχεία, καταστήματα, χώρους στάθμευσης, αποθήκες, διαμερίσματα, μονοκατοικίες αγροτεμάχια και οικόπεδα, αλλά και κινητές αξίες όπως ο πάγιος εξοπλισμός εργοστασιακής μονάδας!

Κατά μέσο όρο έως τα τέλη Μαρτίου κάθε εργάσιμη ημέρα θα «βγαίνουν στο σφυρί» 200 ακίνητα! Για σήμερα μάλιστα είναι έτοιμοι προς διενέργεια –σύμφωνα με την σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα- 203 πλειστηριασμοί.

Η «ακτινογραφία» των ξένων funds

Στην συντριπτική τους πλειοψηφία επισπεύδοντες είναι πλέον Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων, οι γνωστοί servicers, κάτι που κατά την τρέχουσα συγκυρία φαντάζει απόλυτα λογικά καθώς σχεδόν το σύνολο των «κόκκινων δανείων» -τα οποία ήταν στα χαρτοφυλάκια των εγχώριων τραπεζών- έχουν πωληθεί σε ξένα funds. Άλλωστε, βάσει των στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδας οι servicers διαχειρίζονταν το δ’ τρίμηνο του ’22 μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 70,679 δισ. ευρώ!!

Πώς λειτουργεί λοιπόν το σύστημα που έχει συγκεντρώσει στα χέρια του τα «κόκκινα δάνεια»;

Σήμερα στην κορυφή βρίσκονται τα funds της αλλοδαπής: Πρόκειται για εξειδικευμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του εξωτερικού, τα οποία αγοράζουν «κοψοχρονιά» δάνεια που αδυνατούν να διαχειριστούν οι τράπεζες και αναλαμβάνουν κατόπιν τα ίδια να τα εισπράξουν, ποντάροντας τελικά στο ότι θα κερδίσουν κάτι παραπάνω από τα ποσά που έδωσαν στις τράπεζες.

Με άλλα λόγια, αγοράζουν μια απαίτηση ας πούμε ύψους 100 ευρώ. Δίνουν 20 ευρώ μετρητά στην τράπεζα η οποία κερδίζει άμεσα ρευστό και ταυτόχρονα ξεφορτώνεται ένα δάνειο που είναι αμφίβολο πότε και αν θα το εισπράξει. Κατόπιν τα funds προσεγγίζουν τον δανειολήπτη και του ζητούν να ρυθμίσει το δάνειό του κάνοντάς του και μια έκπτωση.

Στην περίπτωσή μας από τα 100 ευρώ αξία της απαίτησης, μπορούν να ζητήσουν να επιστρέψει ο δανειολήπτης το λιγότερο τα 50. Και έτσι τα funds βγαίνουν κερδισμένα: Από τα 20 ευρώ που έδωσαν για την αγορά του δανείου, εισπράττουν 50. Αν δεν ενδώσει ο δανειολήπτης.. απλά προχωρούν σε πλειστηριασμούς. Και κάπου εδώ ενεργοποιούνται οι υπόλοιποι ... κρίκοι της αλυσίδας.

Πότε μπαίνουν στο «παιχνίδι» Εταιρείες διαχείρισης και εισπρακτικές

Τα funds είναι αδειοδοτημένα για αυτή την δουλειά στην χώρα που εδρεύουν: Για να την κάνουν στην Ελλάδα (και εφόσον έχουν έδρα σε χώρα που συνεργάζεται με την Ελλάδα και υπάρχει σχετική συμφωνία), θα πρέπει είτε να ανοίξουν υποκατάστημα, είτε να εκχωρήσουν τα δάνεια σε «υπεργολάβους», σε συνεργάτες που μπορούν να κάνουν την δουλειά εδώ.

Για γραφειοκρατικούς –και όχι μόνον- λόγους σπάνια επιλέγουν να ανοίξουν υποκατάστημα, οπότε εκχωρούν τα δάνεια σε ντόπιους Servicers γνωστοί ως Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις ή ΕΔΑΔΠ.

Λειτουργούν υπό την αιγίδα της Τράπεζας της Ελλάδας και βάσει συγκεκριμένων κανόνων που δεν τους επιτρέπουν να γίνουν εξαιρετικά πιεστικοί προκειμένου να εισπράξουν τα χρήματα των δανείων που έχουν στην κατοχή τους.

Έτσι, όταν τους προκύψουν δυσκολίες εκχωρούν και εκείνοι με την σειρά τους δάνεια -προκειμένου αυτά να μπουν στα ταμεία τους και εντέλει στα ταμεία του fund- στις εισπρακτικές ή όπως αποκαλούνται επισήμως Εταιρείες Ενημέρωσης Οφειλετών Για Ληξιπρόθεσμες. Οι εν λόγω εταιρείες λειτουργούν σε συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο και εποπτεύονται από το Υπουργείο Ανάπτυξης που μάλιστα έχει επιβάλει σε κάποιες από αυτές πρόστιμα.

Αναλαμβάνουν λοιπόν αυτές το ... στενό μαρκάρισμα και αν τα βρουν και εκείνες «σκούρα» πάνε σε ακόμη πιο δραστικές λύσεις: Τα δικηγορικά Γραφεία – Εισπρακτικές. Οι καταγγελίες των πολιτών δείχνουν πως πρόκειται για την πιο «σκληρή» ομάδα αυτής της αλυσίδας, μια ομάδα άλλωστε που δεν κινείται εντός συγκεκριμένου πλαισίου ούτε έχει κάποια σχετική εποπτεία.

Όλοι οι κρίκοι πάντως της εν λόγω αλυσίδας θέτουν από την αρχή ένα συγκεκριμένο δίλλημα στους δανειολήπτες: Ή ρυθμίζετε το δάνειό σας ή βγαίνει σε πλειστηριασμό!

Τα στοιχεία της ΤτΕ για τα ποσά των δανείων στα funds

Οι συγκεκριμένοι πόλοι είναι πλέον εκείνοι που διαχειρίζονται το «παιχνίδι» στο πεδίο των «κόκκινων δανείων» έχοντας πάρει τη «σκυτάλη» από τα τραπεζικά ιδρύματα: Για να γίνει ωστόσο εμφανής η μετατόπιση «κόκκινων δανείων» από τις τράπεζες στην αλυσίδα funds-servicers-εισπρακτικές και να αναδειχτεί ο κομβικός ρόλος που πλέον έχουν στην χώρα μας, θα πρέπει να δούμε κάποια στοιχεία που προέρχονται από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Μπορεί, λοιπόν από το 2016 έως και τον Δεκέμβριο του 2021 τα «κόκκινα δάνεια» που είχαν συσσωρευτεί στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών και άγγιζαν σχεδόν τα 110 δισ. ευρώ, να εμφανίζεται πως περιορίστηκαν πριν ένα χρόνο δραστικότατα στα μόλις 18 δισ. , η πραγματικότητα όμως είναι λίγο διαφορετική: Περί τα 100 δισ. απλά ... «μετακόμισαν» από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στον μηχανισμό διαχείρισης απαιτήσεων που έχει στηθεί και έτσι είναι άλλες οι εταιρείες, οι οποίες κάνουν πλέον το «παιχνίδι».

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ επιβεβαίωσε χθες τα σχέδια για άλλη μια αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης τον επόμενο μήνα, επισημαίνοντας ότι οι αξιωματούχοι είναι αποφασισμένοι να οδηγήσουν τον πληθωρισμό στον στόχο του 2%. Αυτή η πολιτική της ΕΚΤ εκτοξεύει τις δόσεις των δανείων και πιέζει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Σε αύξηση της δόσης ενός στεγαστικού δανείου 100.000 ευρώ από 160 έως και 240 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με τη διάρκεια του δανείου και το περιθώριο που εφαρμόζει κάθε τράπεζα, έχει οδηγήσει η άνοδος του βασικού επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζα, που έχει συμπαρασύρει στην εκτίναξη το euribor στα επίπεδα του 2,65% τους τελευταίους επτά μήνες.

Οι αυξήσεις συνιστούν σημαντική επιβάρυνση για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς αλλά και το κόστος των επιχειρήσεων, και με δεδομένο ότι θα έχουμε νέα άνοδο κατά 50 ακόμη μονάδες βάσης στην επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ, στις αρχές Μαρτίου, αυτό αποτυπώνεται καθημερινά στο euribor, συμπαρασύροντας σε διαδοχικές αυξήσεις και τους επόμενους μήνες.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το euribor 3μήνου, που αποτελεί τη βάση υπολογισμού για τα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο, θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα και συγκεκριμένα κοντά στο 3,5% καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023, παγιώνοντας τις αυξημένες δόσεις σε όλες τις κατηγορίες υφιστάμενων δανείων.

Με βάση τις ίδιες εκτιμήσεις, οι πρώτες μειώσεις θα ξεκινήσουν το 2024 και συγκεκριμένα από το τέλος του πρώτου τριμήνου και μετά, αλλά θα είναι συγκρατημένες και σύμφωνα με τις προβλέψεις το euribor θα διαμορφωθεί κοντά στο 2,7% στα τέλη του 2024 και στο 2,5% το 2025.

Με βάση αυτές τις προβλέψεις, η συνολική επιβάρυνση για ένα στεγαστικό δάνειο θα διαμορφωθεί περίπου από 200 έως και 300 ευρώ για ένα υφιστάμενο δάνειο 100.000 ευρώ με διάρκεια 20 ή 30 χρόνια και spread 2,5% ή 3,5% αντίστοιχα.

Πρόκειται για δάνεια που δόθηκαν την προηγούμενη δεκαετία με κυμαινόμενο επιτόκιο και όχι αυτά που είχαν δοθεί πριν από το 2008 και τα οποία εφόσον εξυπηρετούνται κανονικά, έχουν αποπληρώσει σε μεγάλο βαθμό τους τόκους και πλέον αποπληρώνουν μόνο κεφάλαιο.

Αντίστοιχα, για ένα μικρό επιχειρηματικό δάνειο, π.χ. 200.000 ευρώ, διάρκεια αποπληρωμής τα 10 χρόνια και spread 5,5% (τελικό επιτόκιο 8% σήμερα) η συνολική επιβάρυνση σε σχέση με τον περασμένο Ιούλιο είναι ήδη περίπου 300 ευρώ τον μήνα και έπεται συνέχεια.

Με «φόντο» τις αλλεπάλληλες αυξήσεις των επιτοκίων του ευρώ, τα δάνεια αποτελούν “πονοκέφαλο” καθώς ανεβαίνουν σε δυσβάστακτα ύψη τα κόστη εξυπηρέτησης.

Η διαδικασία επιδότησης των δόσεων ευάλωτων νοικοκυριών παραμένει «ανοιχτή»: Οι δυνητικοί δικαιούχοι μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις στην ειδική πλατφόρμα, προκειμένου να «καλύψει» η τράπεζά τους το ήμισυ της αύξησης στην δόση των δανείου τους.

Κάποιοι πάντως ήδη καλούνται να πληρώσουν δόσεις διπλάσιες σε σχέση με τον Ιούνη του ’22!

Οι τράπεζες βέβαια θα αρχίσουν να επιδοτούν το μισό της επιβάρυνσης στις δόσεις των δανείων ευάλωτων νοικοκυριών... καλό Απρίλιο, καθώς τότε θα δουν τα χρήματα αυτά στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς οι δικαιούχοι, σε κάθε περίπτωση όμως οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να σπεύσουν να κάνουν την αίτησή τους.

Η διαδικασία για την υποβολή της αίτησης

Η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων από όσους το επιθυμούν να ενισχυθούν «άνοιξε», με την περίμετρο των δικαιούχων ωστόσο να είναι εξαιρετικά περιορισμένη.

Το ... «ράλι» των επιτοκίων, πάντως, θα συνεχιστεί ... οπωσδήποτε και τον Μάρτιο και πιθανότατα έως το τέλος του καλοκαιριού, με τα σχετικά στοιχεία να δείχνουν πως κάποια νοικοκυριά είναι αναγκασμένα να πληρώνουν ακόμη και την διπλάσια δόση δανείου από αυτή που πλήρωναν τον Ιούνιο του ’22.

Η πλατφόρμα η οποία θα υποδεχθεί τα αιτήματα των δανειοληπτών που θέλουν να επιδοτηθούν λόγω των αυξήσεων στις δόσεις τους ενεργοποιήθηκε: Οι δικαιούχοι μπορούν να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους στη πλατφόρμα https://www.gov.gr/ipiresies/periousia-kai-phorologia/diakheirise-opheilon/bebaiose-eualotou-opheilete), προκειμένου να τύχουν της σχετικής στήριξης.

Ποιο είναι το πρώτο βήμα για την αίτηση

Πρώτο βήμα είναι η έκδοση σχετικής βεβαίωσης ευάλωτου δανειολήπτη μέσω του πληροφοριακού συστήματος της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους.

Το σχέδιο προβλέπει την επιδότηση ποσοστού 50% της αύξησης του επιτοκίου (με ημερομηνία αναφοράς για τον υπολογισμό της αύξησης την 30.6.2022) για διάστημα 12 μηνών, ενώ τα αναλογούντα ποσά εκτιμάται πως θα ξεκινήσουν να πιστώνονται στους λογαριασμούς των δικαιούχων τον Απρίλιο.

Με τις τράπεζες να αποδέχονται να αναλάβουν αποκλειστικά το κόστος ενίσχυσης των δανειοληπτών αλλά σε ... πολύ «στενό κύκλο» (εκτιμάται ότι η δράση αφορά σχεδόν 30.000 νοικοκυριά), δικαιούχοι θεωρούνται όσοι πληρούν τα εξής κριτήρια:

το συνολικό εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε μέλος του νοικοκυριού και έως του ποσού των 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.

η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 120.000 για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ.

Άλμα στις δόσεις εξυπηρέτησης δανείων και .. έχει και συνέχεια

Πάντως, σε υψηλά επίπεδα, της τάξης του 3,5% –ίσως και 4%– εκτιμάται ότι θα σταθεροποιηθεί το euribor έως τα τέλη του χρόνου, ακολουθώντας την πορεία του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ, που μετά και την τελευταία αύξηση βρίσκεται πλέον στο 2,5%.

Η επόμενη αύξηση της ΕΚΤ, που εκτιμάται ότι θα είναι επίσης άλλες 50 μονάδες, τοποθετείται στις αρχές Μαρτίου και η εκτίμηση αυτή αποτυπώνεται ήδη στην πορεία του euribor 3μήνου, βάσει του οποίου τιμολογούνται όλα τα δάνεια που είναι κυμαινόμενου επιτοκίου και το οποίο κινείται άνω του 2,5%, προεξοφλώντας την επόμενη άνοδο.

Με βάση τις εκτιμήσεις, η αποκλιμάκωση των επιτοκίων θα ξεκινήσει από τα τέλη του α’ τριμήνου του 2024 και μετά, αλλά οι μειώσεις θα είναι σταδιακές με συνέπεια το μέσο επιτόκιο το 2024 να τοποθετείται στο 2,75% και στο 2,55% σε δύο χρόνια από σήμερα.

Η αύξηση των επιτοκίων επηρεάζει σημαντικά όλα τα δάνεια που είναι με κυμαινόμενο επιτόκιο και συνδέονται ευθέως με το euribor, με έμφαση τόσο στα επιχειρηματικά δάνεια όσο και στα στεγαστικά, που αποτελούν περίπου το 90% του χαρτοφυλακίου των 115 δισ. ευρώ τραπεζών, αλλά και όλα τα δάνεια που έχουν πουληθεί σε funds, το ύψος των οποίων ανέρχεται σε 87 δισ. ευρώ.

Οι μεγάλοι «χαμένοι» των αυξήσεων των επιτοκίων

«Σοκ» προκαλεί στους δανειολήπτες ενός στεγαστικού δανείου η «βίαιη» αναπροσαρμογή των βασικών επιτοκίων του ευρώ και είναι ενδεικτικό πως η αύξηση στη μηνιαία δόση, μέσου δανείου 100.000 ευρώ, από τον Ιούλιο έως και σήμερα κυμαίνεται από 34,8% έως 117,6% (!) ανάλογα με τη χρονική του διάρκεια!

Πόσο όμως έχει επιβαρυνθεί τον μήνα ένα μέσο νοικοκυριό με στεγαστικό δάνειο, κυμαινόμενου επιτοκίου, για παράδειγμα ύψους 100.000 ευρώ με διάρκεια 15, 20 και 30 έτη;

Οι μεγάλοι χαμένοι -που συνήθως αποτελούν και την πλειοψηφία- είναι όσοι δανειολήπτες έχουν πάρει στεγαστικό δάνειο με χρονική διάρκεια 30 χρόνια. Το καλοκαίρι του 2023 πριν την πρώτη αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ πλήρωναν μηνιαία δόση μόλις 250 ευρώ.

Το επιτόκιο τότε ήταν στο 2,50% με το Euribor, πάνω στο οποίο βασίζονται τα στεγαστικά, να ήταν μηδενικό.

Σήμερα, το επιτόκιο έχει φθάσει στο 5% και η μηνιαία δόση στα 544 ευρώ. Αυξημένη κατά 294 ευρώ (!) και σε ποσοστό κατά 117,6%! Με δεδομένο ότι θα ακολουθήσουν άλλες τρεις αυξήσεις από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με τους αναλυτές να ανεβάζουν το Euribor στο 4,50% και το συνολικό επιτόκιο στο 7% η μηνιαία δόση από τα 544 ευρώ που είναι σήμερα θα σκαρφαλώσει στα 673 ευρώ (+423 ευρώ από την αρχή της αύξησης των επιτοκίων).

Θα αυξηθεί δηλαδή ένα επιπλέον 23,71%. Στην περίπτωση αυτή ο δανειολήπτης μέσα σε 1 έτος θα δει τη μηνιαία δόση να αυξάνεται κατά 169,2%!!!

Οι επόμενοι «ριγμένοι» της σκληρής πραγματικότητας είναι όσοι έχουν πάρει στεγαστικό (100.000 ευρώ) με χρονική διάρκεια 20 χρόνια.

Εδώ το περασμένο καλοκαίρι ο δανειολήπτης πλήρωνε κάθε μήνα δόση 536 ευρώ, με επιτόκιο 2,50%. Σήμερα η δόση έχει αυξηθεί κατά 24,4% στα 667 ευρώ το μήνα (+131 ευρώ), το Euribor από 0% στο 2,50% και το συνολικό επιτόκιο στο 5%. Στο σενάριο το Euribor, με δεδομένες και τις επόμενες αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ, να φθάσει στο 4,50% μέχρι το καλοκαίρι του 2023, η δόση θα ανέλθει στα 783 ευρώ (+247 ευρώ σε σχέση με πριν τις αυξήσεις) σημειώνοντας συνολική αύξηση 46,08%.

Σε κάπως καλύτερη κατάσταση, με δεδομένο ότι πλήρωναν ήδη υψηλότερη μηνιαία δόση, είναι όσοι δανειολήπτες έχουν πάρει στεγαστικό με διάρκεια 15 χρόνια.

Πριν την πρώτη αύξηση πλήρωναν για στεγαστικό δάνειο 100.000 ευρώ, 672 ευρώ δόση το μήνα, αύξηση δηλαδή 18,6%.

Σήμερα πληρώνουν 797 ευρώ το μήνα (+125 ευρώ) με euribor 2,50% και συνολικό επιτόκιο 5%. Εάν το Euribor ανέλθει σε 4,50% και το συνολικό επιτόκιο στο 7% η μηνιαία δόση θα φθάσει στα 906 ευρώ (+233 ευρώ συνολικά), αυξημένη κατά 34,8% σε σχέση με την περίοδο προ αύξησης των επιτοκίων.